những kẻ chỉ thấy hoa đào nở trên miệng núi lửa mà quên sức nóng ghê
gớm ún trong lòng núi!
Tuyên thông cảm sâu sắc với Thông Phun đang chong đèn đến sáng
viết cuốn "Lịch sử nước Lào", giữa một núi công việc hàng ngày. Lịch sử
nước Lào bị bôi nhọ quá nhiều rồi. Người ta nói xấu dân tộc Lào nhiều quá
rồi. Cả đến bọn người Lào mang Tổ quốc đi bán rong cho Pháp, Nhật, Mỹ,
cũng rập một giọng chửi lại cha ông. Thông Phun thú thực rằng nhiều lúc
anh viết mà nổi căm giận đến run tay. Và anh vừa tức cười vừa đau xót khi
đọc báo chí từ Viêng Chăn đưa lọt về, hay khi xem thư bạn cũ gửi thăm
anh, hỏi anh về những vấn đề sinh tử của dân tộc Lào. Những người bạn trí
thức ấy yêu nước nhưng không hiểu nhân dân. Họ xanh mặt trước xe tăng
Pháp và lóa mắt trước đôla Mỹ. Thông Phun viết thư khuyên họ: "Chỉ cần
ra ở khu du kích ba ngày, ông sẽ tìm thấy sự thật". Có đôi người ra, rồi ở lại
luôn với Itxala. Họ đã tìm thấy sự thật.
Trong những đêm hội làng, các anh các chị mỏ lâm (4))đứng trên bục,
múa tròn hai bàn tay kẹp nến, hát lên lời ca ngợi nhân dân Lào đã dựng
nước và giữ nước:
-----
(4) Người hát những bài con lâm.
Trên nước Triệu Voi
Nước Triệu Ruộng, nước Triệu Vựa thóc
Có thần Rắn Nạc phù hộ
Người ta bắn tên thuốc độc
Múa giáo tẩm thuốc độc
