đậm nhạt của khuôn mặt đẹp. Khi tất cả đã xong, anh khẽ thở phào, uống ly
cà-phê đã nguội từ lâu. Uống xong ly cà-phê, anh tắt ngọn đèn đỏ, lần mò
trong tối, về phòng ngủ, lên giường. Lên giường nằm rồi anh còn hút thêm
điếu xì-gà, đó là hứng thú gần đây của anh, là tặng phẩm của năm 1965 no
cơm ấm áo. Khói xì-gà như hương thơm xoa dịu tâm hồn để anh chìm vào
giấc ngủ.
Năm ấy, mọi việc tưởng chừng như trở về với quỹ đạo vốn có của nó, mọi
rắc rối ở khoảng giữa, bởi không kết quả đều tiêu tan như giấc mộng. Cuối
cùng, bầu trời Thượng Hải như thế, nhà cửa tạo thành bầu trời hình dài để
ánh sáng và mưa lọt xuống. Tiếng ồn ào của đường phố Thượng Hải vẫn
như xưa. Giá như không ở đây thì vẫn có thể nhận ra cái xưa cũ của thành
phố, dây tầm xuân leo trên tường hồi lớp nọ chồng lên lớp kia, là thực vật
của thời gian xanh tươi; nước sông Tô Châu mỗi ngày một đục hơn, lắng
đọng cặn bã thời gian; ngay cả những vệt dài bầu trời của thành phố màu
sắc cũng đậm hơn, bởi ngày đêm phải hít thở ô-xít các-bon, trở nên ô
nhiễm. Những lớp lá ngô đồng không còn tươi xanh bóng bẩy như trước.
Nhưng con người ngày ngày sống ở thành phố này không thể phát hiện, bởi
họ cũng già theo thời gian. Họ mở mắt ra là thấy chúng, nhắm mắt lại vẫn
thấy chúng. Đôi khi trong buồng tối Trình quên cả thời gian, trong muôn
vàn âm thanh, thời gian như lẩn trốn, lẽ nào không biết đó là thời khắc sống
động của thời gian, càng im lặng càng sống động. Tiếng rao sữa tươi ở dãy
phố phía sau đánh thức Trình, lúc này anh mới biết trời đã sáng, anh không
cảm thấy mệt mỏi buồn ngủ. Anh làm xong tấm ảnh cuối cùng, vén tấm
màn dày che cửa sổ buồng tối lên, nhìn thấy sông Hoàng Phố ban mai, đó là
cảnh sắc từ rất lâu không được thấy, nhưng là cảnh sắc quen thuộc in sâu
vào lòng. Trình không nhớ đã bao lâu không nhìn nó, nhưng nó vẫn thế, chờ
anh hồi tâm chuyển ý. Cổ họng Trình như nghẹn lại, lúc này một đàn bồ câu
bay qua nhà, vút lên cao. Anh nghĩ: vẫn là đàn bồ câu của nhiều năm trước
đấy nhỉ? Chúng vẫn chờ mình đấy ư?
Dần dần Trình cắt đứt mọi liên hệ với bạn bè; với Kỳ Dao và Lệ Lợi cũng
không tin tức gì. Trên tầng thượng của Thượng Hải có không ít con người
