CHƯƠNG IV
12. Nuôi ong tay áo
Giữa huyên náo của thành phố, có ai nghe thấy tiếng nguyện cầu trong hẻm
Bình An? Có ai chú ý đến sinh kế ở đây không mong to tát, chỉ cầu cho
không mất mát gì. Trên sân thượng lại chồng lên nửa gian, giếng trời cũng
bịt lại làm bếp. Bây giờ từ trên cao nhìn xuống thành phố, mái nhà chằng
chịt rách nát, cơi nới, chỗ nào làm thêm được là làm. Nhất là những hẻm cũ
kỹ như hẻm Bình An này, người ta lấy làm lạ tại sao nó không sụp đổ? Ngói
vỡ đến một phần ba, có nơi phải che giấy dầu, cửa gỗ thì mục nát đen đúa,
chỗ nào cũng bẩn thỉu. Hình hài tan vỡ, nhưng thần thái vẫn nguyên vẹn,
tiếng lòng bị dồn ép. Tiếng lòng giữa thành phố huyên náo liệu có nghĩa gì?
Thành phố này không lúc nào yên tĩnh, ngày có tiếng ngày, đêm có tiếng
đêm chôn vùi nó. Nhưng nó vẫn tồn tại, không thể bóp chết nổi, nó là nội
tình của huyên náo, không có nó thì sự huyên náo chỉ là tiếng vang trống
rỗng. Tiếng lòng này là gì? Chỉ có hai tiếng: phải sống. Dù có huyên náo
hơn, náo nhiệt hơn, không ngày không đêm, cũng không tìm thấy hai tiếng
kia. Hai tiếng nặng nghìn cân, chỉ có thể chìm xuống, chìm xuống, chìm tận
đáy sâu, bay lên chỉ là những thứ tựa như mây khói. Cho nên, tiếng lòng
không thể nghe thấy, nghe thấy sẽ phải khóc. Nguyện cầu ở hẻm Bình An
cũng không ngày không đêm, như ngọn đèn không tắt, đèn không thắp bằng
dầu, thắp bằng tâm tư, từng tấc, từng tấc một. Những tiếng ồn tung vào
không trung nói cho cùng chỉ là vỏ ngoài, bởi thế mới không biết tiết kiệm,
mới mạnh lời. Tập trung lời nguyện cầu của mấy chục vạn, mấy trăm vạn
ngõ hẻm của Thượng Hải, còn vang hơn, đinh tai nhức óc hơn tất cả giáo
đường châu Âu nhất tề kéo chuông, đó là chấn động của mặt đất dẫn đến
núi lở đất long. Đáng tiếc, chúng ta không thể nào thử, nhưng hãy nhìn vào
