Ngoài hai trường hợp mà mọi người đều biết rõ, người ta còn kể lại rất
nhiều trường hợp xảy ra ở các lớp người thấp hơn, hầu hết đều kết thúc một
cách bi thảm. Khi thì một con người chân thực vẫn sống điều độ bỗng đâm
ra rượu chè bê tha; khi thì một anh thư ký cửa hàng buôn ăn cướp của chủ,
hoặc một anh đánh xe chở thuê từ bao nhiêu năm vẫn làm ăn lương thiện,
bỗng dưng giết khách đi xe chỉ để cướp lấy vài xu. Những sự việc như vậy,
đôi khi người ta kể lại còn thêm thắt vào không khỏi làm cho những người
dân chất phác ở khu Kolomna bất giác kinh hãi. Ai nấy đều tin chắc rằng
trong con người ấy có một con quỷ ám ảnh. Người ta kháo nhau rằng trước
khi cho vay, hắn đưa ra những điều kiện nghe mà rợn cả tóc gáy, và về sau,
con người khốn nạn đã chịu nhận những điều kiện ấy không bao giờ dám nói
lại cho người khác biết; rằng tiền của hắn có sức hút như nam châm, những
đồng tiền vàng tự dưng nóng chảy lên, và trên mặt có những dấu hiệu kỳ
dị… Nói tóm lại, người ta đồn đủ thứ chuyện hoang đường. Và có một điều
đáng chú ý là tất cả dân khu Kolomna, cả cái đám những bà già nghèo xơ
xác, những viên chức quèn, những anh kép hát mạt hạng, tóm lại, cả cái đám
hèn mọn mà chúng ta vừa đếm qua đều thà chịu đựng tất cả, chịu sống khổ
sở đến cùng cực chứ nhất định không chịu đến vay tiền con người đáng sợ
ấy; người ta còn thấy có những bà già chết đói nhưng thà để xác chết còn
hơn để chết linh hồn. Gặp hắn ở ngoài đường phố, người ta không sao nén
được cảm giác kinh hãi. Người đi bộ cẩn thận tránh xa và sau đó ngoái lại
hồi lâu nhìn theo cái bóng dáng cao lênh khênh ấy khuất dần ở phía xa.
Riêng một cái dung mạo của hắn cũng đã có cái gì phi thường khiến ai nấy,
dù muốn hay không đều phải thấy ở nơi hắn có một cái gì siêu nhiên. Những
nét mặt mạnh mẽ, khắc quá sâu chưa từng thấy ở con người bình thường cái
hơi nóng ở nước da màu đồng đỏ, đôi lông mày rậm lạ thường, đôi mắt
khủng khiếp không sao chịu nổi, ngay cả những nếp gấp rất rộng của chiếc
áo Á đông hắn mặc – tất cả đều như để lộ những khát vọng đang âm ỉ trong
cái cơ thể ấy và so với nó tất cả những khát vọng của người thường đều mờ
nhạt, vô nghĩa.
Mỗi lần gặp hắn, cha tôi đều đứng sựng ra, và không sao nén nổi kinh
ngạc, ngồi thốt lên: “Một con quỷ, đích thân con quỷ!”
