Tôi định khi nào đi Moscow về, sẽ đến Kurkureu và đề nghị với dân
làng đặt tên cho nhà trường kí túc mới là “Trường Duishen”. Phải, trường
phải mang tên người nhân viên nông trường giản dị ngày nay làm nghề đưa
thư ấy. Tôi hi vọng rằng với tư cách là một người cùng quê, anh sẽ ủng hộ
đề nghị của tôi. Tôi xin anh làm như vậy.
Ở Moscow bây giờ đã hơn một giờ đêm. Tôi đứng trên bao lơn toà
khách sạn, nhìn những ánh đèn lấp lánh toả rộng trên thủ đô và nghĩ đến lúc
tôi sẽ trở về làng, tìm gặp Duishen và hôn lên chòm râu bạc của thầy…
• • •
Tôi mở tung các cửa sổ. Một luồng gió mát lùa vào phòng. Trong ánh
lê minh xanh nhạt đang sáng dần tôi nhìn kĩ những bản nghiên cứu phác
thảo của bức tranh tôi vừa khởi công làm. Những bức vẽ ấy nhiều lắm. Tôi
đã nhiều lần vẽ đi vẽ lại từ đầu. Nhưng bây giờ mà nói về toàn bộ bức tranh
thì hãy còn sớm. Tôi vẫn chưa tìm ra cái chính… Tôi đi đi lại lại trong cảnh
tĩnh mịch của buổi lê minh và cứ suy nghĩ suy nghĩ mãi. Và lần nào cũng
đều như thế. Lần nào tôi cũng lại thấy rõ ràng bức tranh của tôi chỉ mới là
một ý đồ.
Tuy vậy tôi vẫn muốn nói với các bạn về tác phẩm dở dang của tôi. Tôi
muốn hỏi ý kiến các bạn. Chắc các bạn cũng đã đoán ra rằng bức tranh của
tôi dành cho người thầy đầu tiên của làng chúng tôi, người cộng sản đầu tiên
– ông già Duishen.
Nhưng tôi chưa hình dung được rõ liệu tôi có thể dùng thuốc vẽ mà thể
hiện được cuộc sống phức tạp, đầy đấu tranh ấy, những nẻo đường đời và
những tình cảm muôn màu muôn vẻ của con người ấy không. Làm sao cho
khỏi sánh mất bát nước đầy: làm sao trao được đến tận tay các bạn, những
người cùng thời đại với tôi? Làm thế nào cho ý đồ của tôi không phải chỉ
thấu đến các bạn, mà còn trở thành một công trình sáng tạo chung của chúng
ta?
