cuộc chiến tranh đã kết thúc từ lâu ấy như một khúc ca rên rỉ của những
người phụ nữ Nga goá bụa.
Năm qua tháng lại, dĩ vãng đã xa xăm, mà hiện tại thì luôn cất tiếng gọi
trở về với cuộc sống, với những nỗi lo âu bận rộn lớn nhỏ hàng ngày. Tôi lấy
chồng muộn. Nhưng tôi đã gặp được một người tốt. Chúng tôi có mấy đứa
con, gia đình chúng tôi sống rất hoà thuận. Bây giờ tôi đã là tiến sĩ triết học.
Tôi thường phải đi công tác luôn. Tôi đã qua nhiều nước. Thế nhưng chưa
bao giờ tôi về làng. Dĩ nhiên có nhiều lí do, nhưng tôi không có ý định thanh
minh. Dù sao tôi cũng đã cắt đứt liên hệ với người làng – đó là một điều
không tốt, không thể tha thứ được. Nhưng số phận tôi nó thế. Không phải tôi
quên đi dĩ vãng, không, tôi không thể quên được – tôi chỉ xa lánh dĩ vãng
mà thôi.
Trên núi có những dòng suối như vậy: một con đường mới được đắp
lên, người ta quên bẵng con đường mòn dẫn đến suối và ngọn suối kia dần
dần phủ kín dưới lau lách, bụi bờ. Đứng xa mà nhìn chẳng còn thấy suối đâu
nữa. Và ít khi có ai nhớ đến dòng suối cũ mà từ đường cái rẽ về bên suối vào
một ngày nóng nực để uống cho đỡ khát. Nhưng rồi một hôm có người tìm
thấy nơi vắng vẻ ấy, rẽ đám lau lách ra và khi thốt lên: dòng nước mát mẻ,
trong trẻo lạ lùng đã từ lâu không ai đến khuấy động làm vẩn đục, đang chảy
lặng lờ, sâu thẳm, khiến cho khách phải ngạc nhiên. Khách nhìn xuống nước
và trông thấy mình, thấy ánh thái dương, bầu trời, những rặng núi. Và khách
nghĩ rằng không biết đến những nơi như thế này thật là có tội, phải kể lại
cho các bạn bè cùng biết. Khách nghĩ thế rồi quên bẵng đi cho đến ngày thấy
lại dòng suối lần nữa.
Trong cuộc sống đôi khi cũng phải như vậy. Nhưng có lẽ chính như thế
nó mới là cuộc sống.
Tôi sực nhớ đến những ngọn suối ấy cách đây không lâu sau khi ghé về
thăm làng.
Chắc anh ngạc nhiên không hiểu sao dạo ấy tôi bỏ Kurkureu ra đi một
cách đột ngột như vậy. Phải chăng không thể kể cho mọi người ở đây nghe
