Ngày xưa có một người trước kia biết rất nhiều truyện cổ tích, nhưng về
sau ông ta bảo với mọi người rằng ông đã quên hết cả rồi, vì Truyện, xưa
kia hay đến thăm ông, nay chẳng thấy đến gõ cửa nhà ông nữa.
Chẳng ai biết tại sao thế nhỉ?
Trước hết, vì đã lâu ngày ông bạn của chúng ta chẳng còn nghĩ đến
truyện nữa, nhưng về phía Truyện, Truyện chẳng quay trở lại cái xứ sở bị
chiến tranh tàn phá rồi lâm vào cảnh nghèo nàn, tang tóc, bạn đồng hành mà
nạn binh lửa thường kéo theo sau.
Cò vạc và chim én từ những xứ ấm bay trở về. Chúng chẳng ngờ là tai
họa đã xảy đến, nhưng khi về đến nơi, chúng thấy tổ ấm đã bị phá hủy, nhà
cửa đã cháy trụi, đồng cỏ tan hoang, ngựa quân thù đã giày xéo lên những
ngôi mộ cổ. Tuy nhiên, thời kỳ gian khổ và ảm đạm cũng đã qua, qua hẳn
rồi mà Truyện cũng chẳng quay về gõ cửa nhà con người hay kể chuyện.
Hay là Truyện cũng đã tử vong rồi?
Ông bạn của chúng ta nghĩ vậy.
Nhưng Truyện chẳng bao giờ chết.
Đã trọn một năm ông vẫn mong chờ gặp lại Truyện.
- Ước gì Truyện lại đến gõ cửa nhà ta nhỉ?
Rồi ông nhớ lại tất cả những người mà Truyện đã từng đội lốt để đến tìm
ông, lúc thì tươi trẻ như mùa xuân, lúc thì dưới hình dạng một thiếu nữ đội
chiếc mũ miện bằng lá, cầm cành dẻ gai trên tay. Mắt nàng như nước hồ sâu
thẳm trong rừng lấp lánh dưới ánh thái dương. Khi gánh hàng ra và rao bán
những dải lụa dài có ghi những bài thơ và truyện cổ tích.
Tuy nhiên, trông đẹp hơn cả là lúc Truyện biến thành một bà lão có bộ
tóc màu gio bạc, có đôi mắt to trầm lặng. Bà cụ say sưa kể lại truyện thời
xưa, thời mà các nàng công chúa còn kéo sợi trên những cái guồng bằng
vàng, bên cạnh những bầy rắn nằm cuộn tròn để chiêm ngưỡng các nàng.