Các bạn sẽ hỏi tôi:
- Ông lấy truyện này ở đâu ra thế?
- Tôi tìm thấy trong giỏ đựng giấy loại.
Vô khối sách hiếm và hay đã được bác hàng thịt hay là bác bán thực
phẩm dùng không phải để đọc mà vào việc cần thiết hơn, theo các bác. Qua
tay các bác, sách biến thành những cái bao đựng bột lọc và cà phê, giấy gói
cá mắm, bơ và pho-mát, do đó, sách in ra cũng được dùng vào việc ấy nữa.
Tôi quen một anh chàng bán thịt, con một bác bán thực phẩm, xuất thân
từ một nhà nghèo, sinh ra ở dưới hầm, do làm ăm phấn chấn nên anh đã có
một cửa hàng. Anh đã từng đọc và thông hiểu các loại sách đã bị dùng để
gói thịt, kể cả bản in lẫn bản thảo. anh ta có một bộ sưu tập rất lý thú, trong
đó có nhiều công văn quan trọng, do một vị quan lớn bận rộn nào đó đã
quẳng vào sọt giấy, những bức mật thư và cả những thư nặc danh đê hèn
chẳng nên nói ra đây làm gì. Nhà anh ta là nơi phiêu dạt những tàn di của
văn học, do đó, anh ta đã cứu vớt được vô khối là sách đáng đọc đi đọc lại
vài lần.
Anh đã phó cho tôi xem bộ sưu tập sách in và bản thảo của anh. Tôi đã
tìm thấy ở đấy nhiều tờ của một quyển vở rộng khổ, chữ viết rõ nét làm tôi
phải lưu ý tới.
Anh bảo tôi:
- Chính anh sinh viên đã viết truyện này, anh biết chứ? Cái anh chàng
sinh viên ở trên gác đã chết cách đây một tháng ấy mà. Anh ta đã bị nhức
răng rất khổ sở. Nhưng truyện của anh đọc rất lý thú. Tôi chỉ còn một phần
bản thảo thôi, chính ra có trọn cả một quyển vở. Bố mẹ tôi đã đổi nửa cân
xà phòng đen cho bà chủ nhà của anh ta để lấy quyển vở ấy.
Tôi mang quyển vở ấy về. Đọc xong tôi thấy nên đưa ra phổ biến.
I
