nhiều tác giả
Truyện Cổ Phật Giáo
MỘT CÂU ĐÁNG GIÁ NGHÌN VÀNG
Trích báo: Viên Âm
Muốn biết nguyên nhân thời kỳ đã qua, thì nên xem kết quả hiện tại đương
thọ.
Còn muốn biết kết quả về sau thế nào, thì nên xem cái nhân hiện tại đương
làm.
Ðời xưa có một nhà triết lý treo biển giữa chợ nói: "Ai chịu hễ một trăm
lạng vàng thì sẽ dạy cho một bài học rất hay!". Một vị quốc vương lúc ấy đi
dạo chơi, thấy biển đó, động lòng hiếu kỳ, liền đem một trăm lạng vàng cho
nhà triết lý để xin một bải học, thì nhà ấy chỉ dạy cho một câu: "Phàm làm
việc gì trước phải nghĩ đến kết quả".
Câu ấy giản dị đến nổi phần đông cận thần của vua bĩu miệng trề môi cho
giá một trăm lạng vàng là quá đáng. Nhưng sau khi ngẫm kỹ, vua nhận thấy
lời ấy rất hay và truyền khắc câu ấy trên các tấm cửa cung điện và các đồ
khí dụng của vua, để hằng ngày nhớ mãi không quên. Nhờ một câu ấy mà
vua xóa bỏ được nhiều điều tệ, phát minh được nhiều điều hay về chính trị
làm cho nước mỗi ngày mỗi thêm thịnh vượng.
Thời ấy có những bậc Hoàng thân thấy Thái tử còn nhỏ, muốn gấm ghé
ngôi báu, nên âm mưu làm nhiều điều thí nghịch, họ lo lót với một quan
ngự y để đầu độc vua trong những khi đau ốm.
Một hôm, vua se mình đòi quan ngự y đến làm thuốc, quan ngự y chế thuốc
độc sẵn, rót vào chén ngự để dâng vua. Nhưng may thay, trong lúc quan
ngự y lại thấy nơi chén câu cách ngôn: "Phàm làm việc gì trước phải nghĩ
đến kết quả". Ngự y giựt mình, nghĩ đến kết quả, thấy sự thí nghịch chẳng
những làm cho mình phải tru di tam tộc, mà còn gây biết bao tai họa cho
thần dân, nên liền hối quá, đem tất cả việc đầu độc thí nghịch tâu cho vua
rõ. Nhờ sự thú nhận, mà cả bọn gian đảng đều bị tiểu trừ mà ngôi vàng
càng thêm bền vững...
