"Cái gì thế nhỉ?" chúng vừa cất tiếng gọi nhau vừa bơi quanh quẩn,
"Tại sao chúng con lại không đi? Sao thế hả mẹ?" Ngỗng mẹ không thể trả
lời. Ngỗng mẹ chỉ biết rằng khi ra hiệu cho cả đàn bay lên thì bản thân nó
không bay theo được. Đàn Ngỗng trẻ bay lên song đôi ngỗng già, những
người dẫn dắt khỏe mạnh của chúng còn ở lại.
Rồi ngỗng mẹ dẫn đàn con đến một chỗ khác trên Hồ, ở đó hồ dài và
rộng hơn. Ngỗng mẹ cho bầy ngỗng sắp thành hàng và truyền khẩu lệnh:
"Chú ý, chú ý!" rồi bơi về phía nam. Những con ngỗng trẻ cũng truyền đi
khẩu lệnh: "Chú ý, chú ý!" rồi bơi theo và ngỗng bố bơi ở phía cuối đàn cất
giọng khỏe và trầm kêu lên "Chú ý, chú ý!". Thế là cả đàn ngỗng đều bơi.
Rồi chúng vươn rộng cánh bay lên cao, cao mãi và cái tiếng kêu vang
"hoong, hoong" ngày một to hơn. Chúng bay lên, lên mãi qua những ngọn
cây. Song lại một lần nữa, vì một lý do đặc biệt nào đó, ngỗng mẹ và ngỗng
bố không có mặt trong đàn, cả hai ở lại trên mặt hồ. Và một lần nữa bầy
ngỗng trẻ nghe tiếng gọi: "Quay lại, quay lại!". Cả bầy vâng lời, lao xuống
mặt hồ làm nước bắn tung tóe.
Mỗi ngày không phải một mà đến hai mươi lần tôi thấy chúng xếp
thành hàng và bay lên, song lần nào chúng cũng quay lại khi nghe tiếng gọi
của ngỗng mẹ. Mối giàng buộc của tình cảm và nghĩa vụ còn mạnh hơn tập
quán hàng năm. Quy luật mạnh mẽ nhất của chúng là vâng lời.
Sau một thời gian bầy ngỗng đã ổn định cuộc sống trên hồ trong mùa
đông. Chúng đã bay nhiều chuyến rất xa song bổn phận của chúng đối với
đôi ngỗng già có sức mạnh khiến chúng phải quay lại. Thế là mùa đông qua
đi. Mùa hè năm ấy có thêm nhiều ngỗng con và đến tháng chín đàn ngỗng
con bơi lội trên hồ cùng với các anh các chị chúng. Tháng mười chim chóc
lại bay về phương nam. Một lần nữa bầy ngỗng sắp hàng trên mặt hồ khi
nghe hiệu lệnh ngỗng mẹ bảo: "Bay". Cảnh ấy cứ lặp đi lặp lại song bây
giờ có đến mười hai con ngỗng bay lên rồi đậu xuống trước khi nghe tiếng
ngỗng mẹ gọi: "Quay lại!".
