hát ru con; ta ngồi trên xe, cảm thấy mình thiu thiu dần, nhưng từ một phía
nào lại nổi lên tiếng kêu đứt quãng, lo lắng của một con chim đang thức hay
vẳng lại một âm thanh mơ hồ giống như một giọng người đang ngạc nhiên
kêu lên: “a!”, nhưng rồi giấc ngủ thiu thiu lại hạ mi mắt ta xuống. Cũng có
khi xe chạy ngang một cái khe nhỏ mọc đầy những bụi rậm, ta nghe thấy
tiếng một con chim mà dân thảo nguyên gọi là “chim ngủ”, đang phân trần
với ai: “Tôi ngủ! Ngủ! Ngủ!” hay tiếng một con chim khác cười khanh
khách hay khóc lên nức nở: đó là con cú. Chúng nó kêu lên với ai, ai nghe
nó trên dải đồng bằng này thì có trời biết được, nhưng trong tiếng kêu của
nó chứa chan nỗi buồn và ý than vãn... Thoang thoảng mùi rơm rạ, mùi cỏ
khô và mùi hoa nở muộn, nhưng mùi hương ấy nồng đậm, ngòn ngọt và dịu
dàng.
Qua màn đêm có thể trông thấy mọi vật, nhưng khó nhận ra màu sắc và
đường nét của từng cái một. Cái gì cũng hiện ra dưới một dáng vẻ khác thật.
Xe đang đi, thì ta chợt thấy phía trước bên vệ đường có một bóng đen giống
như ông tu sĩ; ông ta đứng yên không nhúc nhích, dáng chờ đợi, tay lăm
lăm một vật gì... Kẻ cướp chăng? Cái bóng người nhích gần tới, to dần lên,
và đã đến ngay tầm xe, lúc bấy giờ ta mới thấy rằng đó không phải là một
con người, mà là một bụi cây đứng cô độc hay một tảng đá. Những bóng
đen im lìm, dáng chờ đợi ai như thế thường thấy trên những quả đồi, nấp
sau những gò đất, lấp ló sau một bụi rậm, và tất cả đều giống như những
bóng người và đều khiến ta phải nghi ngại.
Và khi trăng lên, đêm trở nên nhợt nhạt và uể oải. Sương mù như không
còn nữa. Không khí trong suốt, tươi lành và ấm áp, có thể nhìn rõ mọi phía,
và còn có thể thấy được cả từng thân từng nhánh của những bụi cây mọc sát
vệ đường. Trong một khoảng khá xa có thể trông rõ những cái sọ súc vật và
những tảng đá. Những bóng đen khả nghi giống như những ông tu sĩ, bây
giờ nổi lên trên cái nền sáng của đêm trăng, trông lại càng đen hơn và có vẻ
ảm đạm hơn. Tiếng “a-a!” ngạc nhiên của ai đó và tiếng kêu của một con
chim đang thao thức hay đang mê ngủ gì đấy bây giờ vang lên mau hơn
giữa tiếng lách tách đơn điệu, khua động làn không khí im lìm. Có những
