nói, cố kìm mình lại cho giọng khỏi trở nên gay gắt, - mãi dâm có phải là
một điều ác không?
- Anh bạn thân mến ơi, nhưng mà có ai phản đối điều đó đâu kia chứ! - bác
sĩ nói với vẻ mặt như là từ lâu lắm ông đã tự giải đáp cho mình tất cả những
vấn đề này. - Ai phản đối mới được chứ?
- Ông là bác sĩ tâm thần phải không? - Vaxilép hỏi với giọng bốp chát.
- Phải rồi, tôi là bác sĩ tâm thần.
- Có thể rằng tất cả các ông đều đúng cả! - Vaxilép nói và đứng dậy đi đi lại
lại trong phòng từ góc này sang góc kia. - Có lẽ thế thật! Nhưng mà đối với
tôi, tất cả cái đó thật đáng kinh ngạc. Tôi theo học hai khoa - người ta coi
đó là kỳ tích ghê gớm; tôi viết ra một bản luận văn mà ba năm sau sẽ bị
quên đi và xếp xó - thì người ta tâng bốc tôi lên tận mây xanh; còn khi tôi
không thể nói đến những người đàn bà sa đọa với giọng dửng dưng như nói
đến cái bàn, cái ghế này, thì người ta cho tôi là điên loạn, mất trí, người ta
chữa cho tôi và thương hại tôi!
Bất giác Vaxilép bỗng cảm thấy trào lên một niềm thương cảm vô hạn cho
bản thân mình, cho bạn bè mình, cho tất cả những ai mà anh đã thấy ngày
hôm kia, cho cả vị bác sĩ này; anh òa lên khóc và ngã xuống ghế bành.
Bạn bè anh đưa mắt nhìn bác sĩ vẻ dò hỏi. Vị bác sĩ ra chiều rất hiểu những
giọt nước mắt cùng nỗi tuyệt vọng như thế, ông muốn tỏ ra là chuyên gia
thành thạo về những trường hợp như vậy; ông bước lại gần bên Vaxilép và
im lặng đưa cho anh uống thuốc gì đấy, rồi sau đó khi anh đã bình tâm trở
lại, ông từ từ cởi áo ngoài của anh và quay sang nghiên cứu độ nhạy cảm
trên da anh, xem xét phản xạ đầu gối và nhiều điều khác nữa.
Và Vaxilép cảm thấy dễ chịu. Khi ra khỏi nhà vị bác sĩ, anh đã bắt đầu thấy
ngượng ngùng, tiếng bánh xe lăn không làm anh tức tối, trái tim anh mỗi
