của tỉnh vì lý do nhà ngươi đã có hành vi khả nghi như vậy không? Tôi nói,
nhà ngươi có biết căn cứ vào những câu đầy tính chất chính trị như vậy ngài
chánh án có thể đày nhà ngươi đi những đâu không? Còn ông chánh tổng
thì nói: “Ngài chánh án không thể can thiệp đến những việc ngoài quyền
hạn của mình được. Ngài chỉ có thể giải quyết được những việc lặt vặt
thôi”. Đấy, ông ta nói như thế đấy, mọi người đều nghe được... Tôi bảo, sao
ông lại dám thóa mạ chính quyền như vậy hả? Tôi bảo, này đừng có mà giở
trò cợt nhả với tôi, bằng không chuyện sẽ chẳng hay hớm gì đâu, người anh
em ạ. Hồi còn đóng ở Vácsava hay còn làm gác cổng ở trường nam tiểu học
hễ mỗi lần tôi nghe thấy có câu nói nào không thuận tai là tôi dòm ngay ra
ngoài phố xem có ông cảnh binh nào không; tôi nói: “Mời ông lại đây, lại
đây, ông cảnh binh”, và bẩm báo hết với ông ấy. Thế còn ở xóm làng này thì
biết nói với ai?... Tôi nổi cáu lên, tôi phát bực là dân chúng bây giờ quên
hết cả phép tắc, chẳng còn biết sợ luật pháp gì nữa, thế rồi tôi vung tay lên
và... tất nhiên là không có gì là mạnh quá, mà đúng là nhè nhẹ tay thôi để
cho ông ta chừa cái thói dám nói những lời hỗn xược như vậy với quan
trên... Viên trương tuần nhảy vào bênh chánh tổng. Vậy là tôi nện cả trương
tuần... Và cứ thế... Tôi nổi nóng lên, thưa ngài, mà không đánh chúng nó
không đừng được. Không cho đứa ngu xuẩn nó ăn đòn thì thật là có tội với
lương tâm. Phải thế thôi, nếu có chuyện... nếu có sự phá rối trị an...
- Được rồi! Nhưng mà chuyện phá rối trị an đã có người lo. Đã có trương
tuần, lý trưởng, bá hộ...
- Trương tuần không dòm dỏ gì đến chuyện đó cả, mà anh ta cũng không
hiểu được điều tôi hiểu đâu...
- Nhưng mà ông quản, ông hiểu cho, đấy không phải là chuyện của ông!
- Sao? Sao lại không phải là chuyện của tôi? Kỳ cục thật... Mọi người làm
loạn, rồi thế là không phải chuyện của tôi! Thế ra tôi phải khích lệ chúng à?
Đấy bọn họ vừa kêu ca với ngài rằng tôi cấm không cho họ hát... Nhưng mà
trong các bài hát ấy thì có gì hay hớm đâu kia chứ! Đáng lẽ là phải kiếm
