già nua của lão. Đau vì lão dối lương tâm mình, luôn dằn vặt, nhức nhối.
Còn già nua thì rõ quá đi. “Lương tâm ông đang cắn dứt, đúng không? Ông
thở dài, trở mình suốt đêm, làm tôi không ngủ được. Đã bất lực về thể
trạng, lại dằn vặt về tâm hồn thì dễ tổn thọ lắm…” Bà ấy an ủi lão Từ như
mẹ nựng con.
Lão Từ viết đơn xin nghỉ hưu.
Lão nói với ông viện trưởng:
- Tôi nghĩ kỹ rồi. Tôi khác anh. Anh là người của thể chế, của tầm vĩ
mô… Tôi thì suốt đời chỉ gắng làm một công bộc cho nó ra hồn.
***
Ông viện trưởng quả là người tình nghĩa. Mặc dù lão Từ không có
bằng cao cấp chính trị, nhưng ông viện trưởng vẫn bảo bộ phận tổ chức cố
chạy cho lão một chân chuyên viên cao cấp trước khi nhận quyết định hưu.
Tưởng qua thời kỳ bao cấp rồi, hòa cả làng. Hóa ra cái ngạch chuyên
viên cao cấp vẫn rất giá trị. Lương cao hơn. Đi bệnh viện hưởng chế độ A,
thuốc tốt, hai người một phòng chứ không phải chen chúc mấy người một
giường như hưu trí bình thường.
Hôm đến Phòng Lao động Xã hội quận làm sổ hưu, cô nhân viên nhìn
lão Từ tròn mắt.
- Bác không đi bộ đội, công an ngày nào mà lương cao quá.
- Cháu giễu bác làm gì? Cử nhân loại ưu từ năm 22 tuổi. Bốn mươi
năm dạy học, nghiên cứu, viết hơn hai chục đầu sách mà về hưu mỗi tháng
chỉ đáng hơn hai trăm đôla, thảm hại chứ cao sang gì?
- Bố cháu cũng thầy giáo cấp ba mà về hưu lương có ba triệu, chỉ bằng
nửa lương bác. Mà trông bác vẫn phong độ. Cháu tưởng bác còn chưa đến
tuổi hưu cơ…
Lão Từ nóng bừng mặt, tưởng cô gái chế giễu mái tóc mới nhuộm của
lão.
Có một bàn tay trắng mũm mĩm dúi một tập hồ sơ trên bàn. Đập vào
mắt lão là một cái tên quá quen thuộc: Đào Thu Loan. Lão quay lại. Không
tin ở mắt mình. Kìa, Loan. Đúng là Loan rồi. Loan cũng đi làm chế độ hưu
đấy ư?