Dường như mọi cái đêu bình thường. Chỉ có một điêu trên bức tranh
này làm mọi người ngạc nhiên - đó là tấm huân chương Sao Đỏ bừng lên
rực rỡ khác thường giữa những vệt sáng bình minh... trên ngực áo màu tím
đã phai.
Dưới chân - một dòng chữ phóng khoáng cũng hệt như bước đi của
người đang gieo hạt trên mảnh đất vừa bị tàn phá: "Vêxêlukha 25 tháng 5
năm 1945. Xviatôxláp Xtêpanôpna".
- Thế nào, Vêxêlina Xtêpanôpna, thấy rõ là người ta không thể dùng
một tay mà vỗ tay được chứ? - Bà Vêxêlina xót xa hỏi người phụ nữ gieo
hạt.
Nhưng người phụ nữ trong tranh vội vã bước đi trên luống cày, đâu có
thì giờ trò chuyện. Qua nét mặt có thể đoán được chị hiểu rõ là: bông lúa
ngửng đầu lên năm này qua năm khác dưới ánh bình minh ửng hồng - chính
là niêm vui của cuộc đời, niêm vui của sự sống.
Bà Vêxêlina chợt nhớ lại người con gái thân hình khô gầy, tô vẽ như
con gái Nhật, với bộ mặt phớt đời của nữ tu sĩ, và thầm đặt chị ta đứng bên
cạnh chị gieo hạt, sau khi đã cởi bỏ đôi giày màu ngọc bích hợp thời trang,
cái áo đầy những móc kéo thay hàng khuy, cái mũ lông xù như tổ quạ... và
bà khẽ bật cười.
Từ tấm chân dung nhỏ, đứa con trai nhìn bà chê trách, bà lại nghe thấy
giọng nói của nó:
"Sa mạc Xahara đã là nơi con người sinh sống thời cổ đại, còn biển
Bắc trước đây đâu có phải nơi băng giá - mọi cái đều thay đổi cả. Quy luật
của biện chứng mà. Mẹ đã từng đi chân không trên luống cày, còn bây giờ
phụ nữ ở tuổi mẹ đi giày hợp thời trang, mặc áo bằng sợi tổng hợp và sợi
pôlyêtilen; đã có thời mẹ nai lưng kéo cày trên cánh đồng nông trang, còn
