Sau cuộc gặp, Labadi kéo Mohammed sang một bên và nói với anh rằng.
“Chúng tôi biết ông ta không có gì xấu. Chúng tôi chỉ muốn nhiều hơn từ
ông ấy mà thôi.”
Việc đó xảy ra hồi đầu tháng Bảy năm 1982, trước khi Sabra và Shatila
thất thủ. Tôi không nghĩ tôi và Labadi nói với nhau quá năm từ đến hết mùa
hè ấy.
Bất chấp cách thức đối đãi thân tình với cá nhân tôi, tôi không bao giờ
có bất kỳ ảo tưởng nào rằng tôn giáo không phải là yếu tố cơ bản trong mâu
thuẫn giữa người Palestine và người Israel. Nó không giúp được gì mà đúng
là như thế đấy. Mâu thuẫn này không chỉ liên quan tới hai quốc gia va chạm
với nhau trên cùng một vùng đất, mà nó còn liên quan tới sự đụng độ của
hai cộng đồng tôn giáo, Hồi giáo và Do Thái, với một lịch sử đối lập lâu dài
về thần học đằng sau họ. Người Palestine chuyện trò với nhau hầu hết đều
không bao giờ gọi người Isarel là người Israel là mà luôn là “Do Thái.”
Điều đó không có nghĩa xúc phạm, chỉ đơn giản là một cách diễn đạt thẳng
thắn rằng họ coi người Israel thế nào – là những người Do Thái, là một
cộng đồng tôn giáo luôn sống dưới sự kiểm soát của đạo Hồi, chứ không
phải là một cộng đồng dân tộc được quyền đặt ra luật lệ cho vùng đất
Jerusalem và Hồi giáo. Thêm vào đó, khi tôi cố gắng hết sức để tập trung
vào mục tiêu là đưa tin và sống ngoài những cuộc xung đột, có điều gì đó
vẫn luôn luôn tồn tại và đánh vào tinh thần chịu đựng của tôi, nhắc nhở tôi
rằng mâu thuẫn này thuộc về bản năng và sắc tộc đến thế nào – và rằng tôi
chính là một thành viên của những sắc tộc đó.
Vào mùa thu năm 1983, sau một cuộc nổi dậy bùng nổ chống lại sự lãnh
đạo của Arafat với PLO, tôi quyết định sẽ tới Tripoli, ở miền bắc Liban, nơi
có cả lực lượng của Abu Musa và thủ lĩnh người Palestine, Ahmed Jebril
dưới sự bảo trợ của Syria, vừa mới hộ tống Arafat hành quân tới pháo đài
gần nhất của ông, trại tị nạn Badawi. Tôi đi cùng taxi với một thông tín viên
từ tạp chí Times tới thăm, Barry Hillenbrand, rồi chúng tôi thẳng tiến tới
Badawi, nơi chúng tôi gặp Jebril và lực lượng của ông ta, đang chiếm cứ
hai trong số những tòa nhà có bốn tầng được xây dựng sẵn, nơi vẫn thường
được coi như sở chỉ huy của Arafat. Chúng tôi hỏi một vài người lính đứng