cơ sở. Nhưng một cơ sở như thế, dù không trùng phức, cũng không giải
thích được bất kỳ hiện tượng đặc thù nào, chính vì nó được mang ra để giải
thích quá nhiều thứ: nó không thể giải thích tại sao hiện tượng xét như một
toàn bộ là thuộc về loại này (chẳng hạn vận động của các hành tinh) chứ
không phải thuộc loại khác (chẳng hạn thủy triều). Thứ hai, một phương
diện của một hiện tượng thường được chọn ra như phương diện bản chất
của nó, được cho là đặt cơ sở cho hiện tượng ấy xét như một toàn bộ, so với
mọi phương diện khác của nó. Chẳng hạn, phương diện trì hoãn của sự
TRỪNG PHẠT được xem như cơ sở, hay lý do, cho sự trừng phạt. Nhưng
sự lựa chọn một phương diện như thế là tùy tiện, và mối quan hệ của
phương diện ấy với các phương diện khác vẫn là BẤT TẤT và bên ngoài,
trừ phi ta vượt khỏi phạm trù “cơ sở” và xem xét “khái niệm” về toàn bộ
hiện tượng. Dưới đề mục này, Hegel cũng xem xét “Räsonnement [một từ
có nghĩa xấu để chỉ sự “lý sự”] từ các cơ sở”, nghĩa là tìm kiếm các lý do
để ủng hộ hoặc chống lại những hành động hay niềm tin. Những lý do như
thế không bao giờ có tính kết luận: chẳng hạn sự bảo tồn mạng sống của
một người là một lý do để trộm cắp hay trốn quân dịch, nhưng một lý do
thuộc loại này chỉ là một trong nhiều lý lẽ theo hoặc chống, và nó không
thể biện minh cho hành động nói trên được.
Lúc này một lỗ hổng đã xuất hiện giữa cơ sở và kết quả của nó, tức cơ
sở đòi hỏi những điều kiện nhất định nếu nó muốn có tác động. Một
Bedingung (“điều kiện”) nguyên nghĩa là một thỏa thuận hay một điều
khoản pháp lý, và vì thế nó là một điều kiện tất yếu lô-gíc, một mệnh đề
nhất thiết phải đúng nếu mệnh đề khác là đúng, và cũng là một điều kiện
cần về mặt nhân quả. Động từ bedingen có nghĩa “đặt điều kiện, ước định,
đòi hỏi (như một điều kiện để thành công) và cũng có nghĩa “gây ra, tạo ra
(như một kết quả của những điều kiện nhất định)”.
Điều kiện thì khác với cơ sở. Chẳng hạn, đói là cơ sở hay lý do cho
việc tôi ăn. Nó vừa mang lại một lý do cho việc ăn, vừa có xu hướng dẫn
đến việc ăn nếu không có gì cản trở. Nhưng đói đơn thuần sẽ không làm tôi
