TỪ ĐIỂN TRIẾT HỌC HEGEL - Trang 258

phương diện có tính thực định quá mức mới nằm bên ngoài khoa học này.
Nhưng sở dĩ như thế là vì chúng không phải là khoa học đúng nghĩa: một
khoa học đúng nghĩa không thể tách biệt với các khoa học khác (BKT I,
§16).

Khoa học duy nhất này, Hegel lập luận, sẽ hình thành một vòng tròn,

và mỗi bộ môn khoa học đặc thù mà nó chứa đựng sẽ hình thành một vòng
tròn, vì bản thân vòng tròn này cũng là cái TOÀN BỘ, “phá vỡ rào cản của
yếu tố của nó và đặt cơ sở cho phạm vi tiếp theo”. Vậy nên khoa học hình
thành một “vòng tròn của những vòng tròn” (BKT I, §15). Các phạm vi
chính là Lô-gíc học, triết học về TỰ NHIÊN và triết học về TINH THẦN,
còn các khoa học riêng lẻ sẽ có vị trí của chúng bên trong các phạm vi này.
(BKT không tự cho là trình bày trọn vẹn các khoa học đặc thù, mà chỉ trình
bày những xuất phát điểm và các khái niệm nền tảng). Cấu trúc có tính
vòng tròn của khoa học, tương phản với các khoa học đặc thù và các hệ
thống triết học trước đó, sẽ không gặp phải vấn đề về nơi bắt đầu: về
nguyên tắc ta có thể bắt đầu ở bất kỳ điểm nào, ngay khi ta quyết định làm
triết học, mặc dù một số điểm có thể thích hợp hơn cho một người mới học
hơn những điểm khác (BKT I, §17).

Một vài niềm tin làm nền tảng cho động lực hướng tới hệ thống của

Hegel: thế giới xét như một toàn bộ tạo nên một hệ thống khả niệm duy
nhất, và công việc của ta là nhận diện và phản ánh; rằng các đề mục và các
khối tri thức, vì chúng chia sẻ một khuôn khổ thuần lý chung, phải có quan
hệ với nhau một cách dễ hiểu; rằng các phân mảnh của một hệ thống là
hoàn toàn không thể hiểu được trong sự cô lập với nhau (“Cái đúng thật là
cái toàn bộ”: HTHTT, Lời tựa); và rằng chỉ duy nhất một hệ thống trong kế
hoạch của ông mới có thể an toàn về mặt nhận thức luận.

Thời đại của Hegel là thời đại của các hệ thống triết học, vậy nên ông

không giải đáp thỏa đáng câu hỏi: Tại sao triết học phải mang tính hệ thống
hay tính khoa học? Ông đã biết các tác giả trình bày các tư tưởng của họ

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.