Verstand ((quan năng) giác tính, trí năng) vẫn giữ được mối liên hệ
của nó với động từ gốc verstehen (hiểu, v.v.), từ này lại có gốc từ động từ
stehen (“đứng”/Anh: “to stand”) và do đó bị Hegel gắn với tính cố định,
cứng nhắc, hơn là với tính linh hoạt, trôi chảy. Nó sinh ra tính từ verständig
(“biết, (của) giác tính”), ví dụ như “verständiges Denken – tư duy giác
tính” tương phản với “vernünftiges Denken – tư duy lý tính”. Nó cũng đi
vào từ Menschenverstand (nghĩa đen là “lý trí con người”, do đó nghĩa là
“lương thức” / Anh: “common sense”), thường được coi là gemeiner
Verstand (lý trí thông thường, bình thường) hoặc gesunder Verstand (lý trí
lành mạnh): Hegel luôn luôn, nhất là trong cuốn TSPP (Tập san Phê phán
Triết học), coi common sense là cái thiên kiến dốt nát và thiển cận.
Verstand được dùng cho từ La-tinh intellectus. Nhưng ở Hegel thì các
từ phái sinh của intellectus (khác với Verstand), như Intellektualitat (“tính
trí tuệ”), Intellektualismus (thuyết duy trí), Intellektualwelt (“thế giới trí
tuệ”) và intelligibel (“khả niệm”) thường được liên hệ với thế giới khả niệm
của Plato, thuyết Plato-mới và Leibniz, tương phản với thế giới hiện tượng.
Ngoại lệ là Intelligenz, quy chiếu tới TINH THẦN trí tuệ [của con người cá
nhân] nói chung, bao gồm, ví dụ, KÝ ỨC và sự TƯỞNG TƯỢNG, nhưng
thường loại trừ Ý CHÍ.
Theo truyền thống, các triết gia công nhận hai loại quan năng trí tuệ. Ở
Plato, dianoia (“lý tính suy lý”) nằm giữa tri giác và nous (“tinh thần”, “trí
tuệ”) hoặc noēsis (“tư duy, hoạt động của nous”): dianoia làm việc với toán
học, còn nous có tính trực quan hơn thì làm việc với triết học. Đối với
những người kế tục Plato, nous thường là quan năng cao hơn và tương phản
với dianoia, logismos (“tính toán”, “lý luận”, như ở Plotinus chẳng hạn),
hay tương phản với pathētikos nous (nous bị động (tương phản với nous
chủ động), trong Aristoteles). Quan năng cao hơn này thường được gán cho
Thượng Đế hay các vị thần linh, và là tia sáng thần linh trong con người,
trong khi quan năng thấp hơn được dành cho loài người, và đôi khi được
chia sẻ cho những động vật khác. Nous đưa chúng ta tiếp xúc với trật tự khả
