TỪ ĐIỂN TRIẾT HỌC HEGEL - Trang 390

là khác với nhau, mà xét đến cùng là có thể quy giản vào một định luật duy
nhất. Nhưng các nỗ lực quy giản số lượng các định luật có nguy cơ (như
nơi Newton) dẫn tới một trùng phức hay lặp thừa trống rỗng, ở đó mọi vật
đều phụ thuộc vào các điều kiện có trước mà luật áp dụng vào. (b) Các định
luật không hoàn toàn ĐẶT CƠ SỞ cho các hiện tượng: chúng chỉ giải thích
những gì xảy ra nếu các điều kiện nào đó được đáp ứng, chứ không giải
thích việc đáp ứng trọn vẹn các điều kiện ấy. Sự phản tư của ông về những
vấn đề này dẫn đến việc xem xét các luật chứa những cực ĐỐI LẬP, chẳng
hạn như các định luật về từ tính và điện. Điều này gợi ra ý tưởng rằng
vương quốc của các định luật là một sự đảo ngược hay hình ảnh-phản chiếu
của lĩnh vực hiện tượng.

Trong HTHTT, V. A, Hegel chuyển sang “LÝ TÍNH quan sát

(beobachtende), và xem xét các luật liên quan đến SỰ SỐNG hữu cơ, cũng
như các quy luật lô-gíc và tâm lý học, đặc biệt là các quy luật được cho là
đối ứng giữa các đặc điểm tâm lý của con người với các đặc điểm diện mạo
của họ (“nhân tướng học”) hay với hình dáng của hộp sọ của họ
(Schädellehre, “tướng sọ học”). Hegel nghi ngờ khả thể của các luật như
thế: sinh thể hữu cơ quá thống nhất và tự quy định đến mức không thể có
các quy luật có ý nghĩa nào nối kết các trạng thái của chúng với các trạng
thái môi trường của chúng. TINH THẦN cá nhân cũng thống nhất tương tự
và không thể chia nhỏ thành những đặc điểm riêng hay những quan năng,
mỗi đặc điểm hay quan năng tương ứng với một đặc điểm thể chất nào đó.
Thậm chí, con người còn ít phục tùng các NGUYÊN NHÂN bên ngoài so
với cây cối và thú vật. Thêm vào đó, một khi con người biết về một luật chi
phối tư tưởng hay hành vi cư xử của mình, người ấy có thể trốn tránh hay
lợi dụng sự vận hành của nó. Do đó, những luật như vậy (chứ không phải là
tính hợp-quy-luật bên trong, Geseztmässigkeit) là thích đáng với thuyết CƠ
GIỚI hơn là với các loại hình tổ chức cao hơn.

Về căn bản, Hegel không thay đổi gì quan niệm của ông về các vấn đề

này trong các tác phẩm sau đó.

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.