4
HĐH Linux: lịch sử và các bản phân phối
Tanenbaum viết ra để làm công cụ học tập cho các sinh viên lập trình. Minux
làm việc trên các máy tính với bộ xử lý 286 và được Linus dùng làm mô hình cho
HĐH mới.
Tập tin phiên bản đầu tiên của Linux (phiên bản 0.01) được công bố trên
Internet ngày 17 tháng 09 năm 1991. Linus Torvalds viết: “As I already men-
tioned, 0.01 didn’t actually come with any binaries: it was just source code for
people interested in what linux looked like. Note the lack of announcement for
0.01: I wasn’t too proud of it, so I think I only sent a note to everybody who had
shown interest.” (“Như tôi đã nói trước đây, 0.01 không đi kèm theo binary nào:
nó chỉ là mã nguồn cho những ai muốn biết linux trông ra sao. Chú ý rằng không
có thông báo cho bản 0.01: tôi không tự hào lắm về nó, vì thế chỉ gửi thông báo
đến tất cả những ai muốn thể hiện sự quan tâm.”)
Sau đó ngày 05 tháng 10 năm 1991 phiên bản 0.02 ra đời. Đây là phiên bản
đã có thể làm việc trên máy. Nếu bạn đọc quan tâm đến lịch sử của HĐH này thì
hãy đọc trang web sau:
http://www.li.org/linuxhistory.php
. Ở đó bạn sẽ
nhận được thông tin chi tiết về lịch sử xuất hiện và phát triển Linux.
Linus Torvalds không đăng ký bằng sáng chế cũng như không giới hạn việc
phân phối HĐH mới này. Ngay từ đầu Linux đã được phân phối theo điều kiện
của bản quyền General Public License (GPL)
thường dùng cho các phần mềm
ứng dụng Open Source và dự án GNU. Theo tiếng lóng của Linux thì bản quyền
này đôi khi được gọi là Copyleft. Về bản quyền này, Open Source và dự án GNU
cần phải nói đến một cách đặc biệt.
Vào năm 1984 nhà bác học người mỹ Richard Stallman sáng lập ra Tổ chức
phần mềm tự do (FSF, Free Software Foundation) có trang chủ nằm tại địa chỉ
. Mục đích của tổ chức này là loại trừ tất cả những điều
cấm đoán và hạn chế phân phối, sao chép, sửa đổi, nghiên cứu chương trình ứng
dụng. Bởi vì tính đến thời điểm bắt đầu xây dựng tổ chức thì các công ty thương
mại giữ rất cẩn thận các chương trình ứng dụng của mình, bảo vệ nó bằng các
bằng sáng chế, các dấu hiệu bảo vệ quyền tác giả, giữ bí mật nghiêm ngặt mã
nguồn của chương trình viết trên các ngôn ngữ bậc cao (như C++). Stallman cho
rằng việc này rất có hại đối với phát triển chương trình ứng dụng, dẫn đến việc
giảm chất lượng chương trình và sự có mặt của rất nhiều lỗi không xác định
được trong những chương trình này. Tồi tệ nhất là làm chậm quá trình trao đổi
ý tưởng trong ngành lập trình, làm chậm quá trình tạo ứng dụng mới vì mỗi nhà
lập trình sẽ phải viết lại từ đầu một ứng dụng thay vì dùng đoạn mã nguồn đã
có trong ứng dụng khác.
Trong khuôn khổ Tổ chức phần mềm tự do đã bắt đầu làm việc dự án GNU
) – dự án tạo chương trình ứng dùng miễn phí. GNU là
từ viết tắt của GNU’s Not Unix, tức là những gì thuộc về dự án GNU không phải
là một phần của Unix (vào thời gian đó thậm chí từ UNIX đã trở thành thương
3
Người dịch: Rất thú vị là sau khi Linus Torvalds phát triển HĐH của mình thì giữa anh và giáo sư Andy
Tanenbaum đã nổ ra một cuộc tranh cãi. Nếu bạn đọc quan tâm thì có thể tìm đọc những thư mà hai người này
gửi cho nhau trong nhóm tin tức nói trên, hoặc tìm đọc cuốn “Linux: Just for fun”, một cuốn sách nói về đời tư
của Linus Torvalds đến thời điểm anh làm cho Transmeta và việc phát triển HĐH Linux.
4
Người dịch: Thật ra lúc đầu nhân Linux được phân phối theo bản quyền mà FSF không không nhận
là tự do vì nghiêm cấm phân phối thương mại. Bản quyền này có thể tìm thấy trong những phiên bản đầu
tiên của nhân trên ftp.kernel.org, ví dụ ftp://ftp.kernel.org/pub/linux/kernel/Historic/old-versions/RELNOTES-
0.01. Bản quyền được đổi sang GPL từ phiên bản 0.12, hãy xem RELNOTES-0.12 theo địa chỉ ở trên.
