TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 261

đại chúng .
Ở Trung kỳ, lễ truy điệu cụ Phan Chu Trinh được tổ chức công khai ở
Tourane, nay gọi là Ðà Nẵng . Thành phố này cũng là nhượng địa của Pháp,
theo chế độ đặc biệt của Pháp, được phần tự do hơn . Ủy ban tổ chức ở đây
do một nhóm nhân sĩ Nho học và Tây học, phần nhiều là bạn đồng chí của
Cụ Phan tây Hồ, quê quán ở Quảng Nam .
Nam nữ học sinh đại diện hai trường Quốc học và Ðồng Khánh ở tận Huế
đi xe lửa vào Tourane để dự lễ, vì chính ở Huế, kinh đô của nhà Vua, lễ truy
điệu bị cấm .
Ai cũng biết rằng cụ Phan Chu Trinh là kẻ thù số 1 của Vua Khải Ðịnh, hay
là nói ngược lại, vua Khải Ðịnh là kẻ thù số 1 của nhà cách mạng Phan Chu
Trinh . Khải Ðịnh đã chết ( tháng 11-1925 ), trước cụ Phan mấy tháng (
tháng3-1926 ), nhưng cái chết của Khải Ðịnh, ngoài đám tang theo nghi lễ
rầm rộ của triều đình Huế, không được dân chúng, và thanh niên thương
tiếc và chú ý đến .
Cụ Sào Nam Phan Bội Châu đã được về an-trí ở Huế nhưng cụ chỉ đánh
giây thép và gửi câu đối vào Saigon để phúng điếu cụ Phan Tây Hồ, chứ cụ
không được tòa Khâm sứ Huế cho phép vào Saigon đưa đám cụ . Cụ Phan
Bội Châu cũng không được vào Tourane để chủ lễ truy điệu cụ Phan Chu
Trinh, tuy nhượng địa Pháp chỉ cách kinh đô Huế 100 cây số .
Ban tổ chức truy điệu cụ Phan Tây Hồ ở Tourane lại còn quyên được một
số tiền của các đồng chí địa phương để xây cất một nhà thờ cụ Phan ở
đường Verdun .
Ở Hà nội, lễ truy điệu cụ Phan Chu Trinh được tổ chức tại Ðền Hai Bà
Trưng, ở ngoại ô thành phố khoảng cuối đường Armand Rousseau, thuộc
làng Ðồng Nhân . Ủy ban tổ chức Hà nội cũng gồm các nhân sĩ cách mạng,
đồng chí của cụ Tây Hồ như cụ Nghè Ngô Đức Kế, cụ Cử Dương Bá Trạc .
Một số sinh viên Ðại học ở trường Cao Ðẳng Ðông Dương ( Université
Indochinoise ) và Học sinh trường Lycée du Protectorat ( trường Bưởi --
Trường Bưởi, trung học Pháp việt tự động đến tham gia buổi lễ .
Ban tổ chức lễ Truy điệu cụ Phan Chu Trinh tại đền Hai Bà Trưng lúc đầu
hơi thắc mắc vì không biết nên đặt bàn thờ cụ Phan ở chỗ nào . Bàn thờ