đang bơ vơ , ái ngại , lo sợ trên đường đời vô định .
Hầu hết những chàng trai nước Việt , cùng lứa tuổi của Tuấn , trong thời
gian 1926-1927 cho đến 1931-1932 , tuy hoàn toàn mỗi người mỗi khác ,
nhưng tâm sự lo lắng cho tương lai , cho đất nước , đều như thế cả .
Bởi đó là thế hệ trai trẻ đang chịu ảnh hưởng sâu đậm của trào lưu cách
mạng do hai nhà chí sĩ họ Phan đã gây ra , và do lớp trí thức đàn anh noi
theo gương hai cụ , tiếp tục đề cao tinh thần cách mạng trong các giới sĩ
phu …
Tuấn chỉ đủ tiền mua vé xe lửa từ Huế ra Hà Nội còn dư trong túi được vài
chục tờ giấy bạc 1 đồng , do vài đứa bạn gom góp cho thêm , mỗi đứa cho
mười giác , hoặc hơn nữa .
Chiếc xe lửa cũ kỹ , dơ bẩn từ ngoài đến trong , kéo gần hai chục cái toa ,
cái gòn
(wagon) , thành một đoàn dài đậu sừng sững từ đầu đến cuối sân ga , cao
như một bức thành mầu nâu , bẩn thỉu .
Lần đầu tiên được đi Hà Nội mà đi trên chiếc tàu hỏa ghê tởm như thế kia ,
Tuấn không được vui lắm, Tuấn mua vé hạng tư , ngồi trong một toa đầy
nghẹt hàng hoá , hành khách chen lấn nhau , đủ hạng người . Tuấn chỉ có
một chiếc va li nhỏ bằng mây rất đơn giản , trong đó sắp xếp mấy bộ quần
áo tây và An nam , toàn đồ cũ và năm bảy quyển sách Pháp , Tuấn đút va li
dưới gầm ghế ngay chổ Tuấn ngồi để dể canh chừng , sợ thất lạc . Mấy đứa
bạn của Tuấn có mua cho Tuấn để ăn dọc đường : một trái bưởi Huế , một
khúc bánh mì và một gói kẹo thèo lèo để ăn tạm với bánh mì .
Nên nhớ rằng ở Huế và cả miền Trung vào khoảng đó ( 1926-1927) bánh
mì vẫn chưa được thông dụng trong dân chúng An nam . Nó thuộc về các
món ăn của Tây , và phần nhiều những người ở giới thân cận với Tây mới
thỉnh thoảng dùng đến . Còn quần chúng An nam chỉ thích ăn các món
bánh truyền thống như bánh bèo và bánh hỏi . Bánh mì là một thứ bánh lạ ,
người An nam ăn một vài lần cho biết thế thôi , chớ không ham chuộng lắm
, cho nên nó không được bình dân , và các tiệm ăn An nam ít có bán . Mấy
đứa bạn của Tuấn muốn cho Tuấn được món ăn đặc biệt trên xe lửa đi Hà
Nội , đã phải đến nói riêng với anh bồi của nhà hàng Morin là nhà hàng độc