TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 395

cách mạng Saigon tấn công và đả kích hăng hơn lúc nào hết.
Hà Nội thì lặng lẽ. Báo chí An nam ở Hà Nội không sôi động như Saigon,
nhưng có những hăm dọa ngấm ngầm và trầm trọng, nguy hiểm hơn đối với
chính quyền thuộc địa.
Cái Tết năm Canh Ngọ ( 1930 ) vẫn tưng bừng vui vẻ trên khắp lãnh thổ
Việt Nam như mọi năm. Phong trào cách mạng sôi nổi do vụ án cụ Phan
Bội Châu, tại Hà Nội, các cuộc diễn thuyết của cụ Phan Chu Trinh ở
Saigon, và sau đó, cái chết và đám tang của cụ, chỉ còn lại một dư luận yếu
ớt trong lòng người dân nước Việt. Tuy vài ba tờ báo cách mạng ở Saigon
vẫn tiếp tục tung ra những luận điệu hăng say, gây hấn đối với chánh quyền
Pháp ở Ðông Dương, nhưng thật ra chỉ có ảnh hưởng phần nào trong một
vài giới trí thức trung lưu và vài giới học sinh Trung học mà thôi. Còn đại
đa số đồng bào từ Bắc chí Nam, đều thờ ơ, hưởng thụ cảnh thanh bình mà
bề ngoài vẫn có vẻ “quốc thái dân an “. Không khí chánh trị đã trở lại hầu
như êm dịu.
Ngay ở Hà Nội, dân chúng “ăn Tết “năm Canh Ngọ với đủ những nghi lễ
và tập tục cổ truyền hân hoan, ấm cúng, hỷ lạc trong những tràng pháo rộn
rã khắp mấy ngày xuân.
Phần đông, có thể nói là gần hết, học sinh ở các tỉnh Bắc kỳ, cũng như ở
Trung kỳ và Nam kỳ ra trọ học ở Hà Nội, đều theo thường lệ trở về ăn Tết
ở quê nhà. Ðáng lẽ Tuấn cũng đã về miền Trung, nhưng đặc biệt năm nay
Tuấn và một ít bạn sinh viên đồng chí ở lại ăn Tết ở Hà-thành. Nhóm học
sinh này không phải cố tình ở lại để hưởng cái hương vị mấy ngày xuân của
đất Bắc, nhưng vì họ đã biết tin bí mật sắp có “đại sự “ở toàn lãnh thổ Bắc
kỳ trong dịp Tết Canh Ngọ.
Cho nên lòng Tuấn nôn nao, cùng với các bạn chờ đón những tin ghê gớm
trong mấy ngày tân niên ở Hà Nội. Ðã có liên lạc với anh Hồ Văn Mịch,
sinh viên Cao đẳng Thương Mại, bạn thân của anh Nguyễn Thái Học, và
cũng là đảng viên Việt Nam Quốc Dân Ðảng, phụ trách về tuyên truyền và
thanh niên học sinh, nhóm “Học sinh cách mạng “của Tuấn thưởng Xuân
trong một không khí hồi hợp chờ đợi.
Tuấn năm ấy mới 18 tuổi và các đứa bạn “bí mật “của Tuấn cũng chưa ai