TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 486

thời gian ngắn này. Ðầu năm 1936, tình hình chính trị nội bộ bổng trở nên
căng thẳng ở Pháp. Một chính phủ mệnh danh là Front Populaire (Mặt Trận
Bình Dân) lên nắm chính quyền, sau các cuộc biểu tình náo động của dân
chúng tại Paris ngày 6 tháng 2, 1936.
Dĩ nhiên, năm xứ Ðông Dương, thuộc địa Pháp, đặc biệt nhất là ba xứ Việt
Nam : Nam kỳ, Trung kỳ, Bắc kỳ, đều chịu ảnh hưởng trực tiếp của biến cố
rất quan trọng kia.
Chính phủ “ Mặt Trận Bình Dân “ Pháp áp dụng một chính sách rất khoan
hồng đối với các thuộc địa. Do đó, phong trào " Mặt Trận Bình Dân "được
thành lập hoạt động công khai ở Hà Nội, Saigon và khắp các tỉnh Nam kỳ,
Bắc kỳ.
Ở Huế và các tỉnh Trung kỳ, tuy mặt trận bình dân không bị cấm, nhưng
Tòa Khâm Sứ Pháp viện cớ Trung kỳ là lãnh thổ riêng của " Hoàng Ðế An
nam ", nên hạn chế đến mức tối thiểu các hoạt động công khai của các giới
nhân dân.
Ở Hà Nội và Saigon, các phong trào tranh đấu chính trị bị kềm hãm từ sau
các vụ khởi nghĩa của Việt Nam Quốc Dân Ðảng và nổi loạn của An nam
Cộng Sản Ðảng, bây giờ được cơ hội bừng dậy, hăng hái và sôi động hơn
bao giờ hết.
Phong trào Văn Nghệ tự nhiên bị chìm xuống. Một số các nhà văn có tinh
thần cách mạng, gác câu chuyện văn chương ra một bên, đem hết tâm chí,
khả năng, vào các cuộc hoạt động chính trị, nửa công khai, nửa bí mật.
Trương Tửu, nhà phê bình Bạch Nga, nhảy qua nhóm Ðệ Tứ Quốc Tế.
Mộng Sơn, nhà thơ Bạch Nga, gia nhập vào nhóm " Tiến Bộ khuynh tả. Tờ
báo Bạch Nga (Le Cygne), một nửa Việt Ngữ, một nửa Pháp Ngữ, củng cố
lập trường cách mạng quốc gia, và bớt hoạt động văn nghệ. Chủ nhiệm của
nó viết một loạt bài luận thuyết đả kích kịch liệt chính sách thuộc địa Pháp,
kêu gọi Việt Nam Ðộc Lập và đạp đổ chế độ Triều đình Huế. Báo Bạch
Nga ra được 6 số thì người chủ nhiệm bị truy tố ra tòa án Pháp ở Hà Nội vì
tội
"phá rối cuộc trị an ", và xúc phạm đến chủ quyền Pháp ở Ðông Dương, bị
6 tháng tù và 2000 quan tiền vạ.