Nguyễn Vỹ
Tuấn, chàng trai đất Việt
Chương 12
1916
-Người Pháp mộ lính sang Pháp đánh giặc Đức.
-Áp-phích Rồng Nam phun bạc của Phạm Quỳnh
-Một vụ ăn hối lộ đầu tiên của công chức làm việc cho Tây
-Có người ăn hối lộ và người bị hối lộ đều làm tiệc ăn mừng
-Ba chàng trai tráng tình nguyện đi lính qua Tây, kỳ Đệ Nhất Thế Chiến
1914-1918
-Ông Ách đi Tây về
-Đồng tiền kẻm của Vua An Nam. Đồng xu và đồng bạc của Bảo Hộ Pháp .
-Lính "Phú lít" An Nam. (Cảnh sát)
Tuấn đang học lại bài , nằm trên chiếc chiếu trải ngoài vườn , bên gốc cây
mít. Lá mít rụng đầy chung quanh , lá úa đỏ. Trời vừa chạng vạng. Một con
chim chìa vôi bay đậu trên sân , nhẩy hai ba bước , đuôi dựng lên , y như
chiếc chìa vôi cắm trong miệng bình vôi. Gió mát. Tuy là cảnh phố phường
, ở ngay tỉnh lỵ , mhưng yên lặng , vì không có tiếng xe , ít có tiếng người ,
không ồn ào náo nhiệt. Bổng con chó Vện nằm cạnh chân Tuấn sủa lên mấy
tiếng. Tuấn ngó ra cổng. Chú Thập Điều từ ngoài bước vào , vừa đi vừa hỏi
to :
- Có cậu Khoá ở nhà hông ?
Tuấn ngồi dậy lên tiếng :
- Gì đó chú Thập ?
- Chú với dượng gì ! Làng mời cậu ra đình , coi dùm tờ giấy của cụ Lớn
trên tỉnh gởi về , bằng chữ Quốc ngữ. Không ai đọc được hết trọi hết trơn...
Thầy Xã nói hoạ may có trò Chuột hiểu được cái thứ chữ đó , chớ ai mà
hiểu. Thầy Xã sai tui vô mời trò ra coi giùm , gấp gấp !
Thím Ba từ trong nhà , bước ra sân , hỏi :
- Gì đó chú Thập ? Sao hổng vô nhà uống nước , ăn trầu đã ?
- Dạ thôi , thím Ba... Có việc gấp , thầy Xã biểu mời cậu Chuột ra đình coi