lại. Một giọt máu đào nghĩa là chỉ chung nhau có một giọt máu thôi, ý nói
có hơi hướng họ hàng với nhau, cũng còn hơn cả ao nước lã, tức là người
dưng, không có họ. Câu này đề cao tinh thần gia-tộc.
Một lần thì kín chín lần thì hở – Khéo bọc thì bọc một lần cũng đủ
kín rồi không khéo bọc thì bọc đến chín lần vẫn cứ hở. Câu này ý nói làm
việc gì khéo-léo, cẩn-thận thì chỉ làm một lần là xong-xuôi chu-đáo, không
cẩn-thận khéo-léo thì làm đi làm lại mấy lần vẫn chưa xong.
Một quan mua người mười quan mua nết – Người tức là cả thân-
thể lẫn sắc đẹp mua có một quan tiền. Còn cái nết tốt, cái đức-hạnh thì phải
mua những mười quan tiền, ý nói đức-hạnh quý giá hơn sắc đẹp, người quý
về đẹp thì ít, mà quý về đức-hạnh, nết na thì nhiều.
Mua danh ba vạn bán danh ba đồng – Danh-tiếng ở đời thì phải
mua đắt hơn ba vạn đồng mới mua được, còn như bán danh tiếng đi thì rẻ
lắm, chỉ bán được có ba đồng thôi. Câu này ý nói muốn được danh-tiếng thì
khó, muốn mất danh-tiếng thì chẳng khó gì, muốn trở nên người tốt thì khó,
muốn thành người xấu thì dễ.
Múa rìu qua mắt thợ – Rìu là một công-cụ của thợ mộc, lưỡi bằng
sắt, cán bằng gỗ, đầu bằng gỗ thò dài lên phía trên, dùng để « dã » gỗ (tức
là đẽo vỏ và đẽo rác gỗ) ; Dùng được rìu phải là người thợ giỏi, vì dùng rìu
rất khó, dùng vụng có khi đẽo cả vào bàn chân mình. Thợ đây là thợ mộc
chuyên môn. Múa rìu qua mắt thợ nghĩa là mình không là thợ chuyên-môn
mà lại dùng rìu (múa đây tức là dơ rìu lên đẽo gỗ) trước mặt thợ chuyên-
môn, ý nói khoe tài trước người tài hơn mình, làm một việc liều-lĩnh, táo-
bạo và ngốc dại. Câu này ý nghĩa cũng na-ná như câu : Đánh trống qua cửa
nhà sấm.
Muốn ăn hét phải đào run – Hét là một giống chim lông đen như
chim sáo nhưng to hơn chim sáo. Giống này ăn run. Muốn bẫy thứ chim
này người ta phải dùng mồi bằng run. Câu này đại ý nói muốn có ăn phải
chịu khó, cũng như muốn ăn chim hét thì trước hết phải đào run để làm
mồi.
