khăn. Muốn được nhiều người yêu thì mình phải ăn ở thế nào cho ra người
đáng yêu, tử-tế dễ-dãi với mọi người. Muốn người ta không ghét mình thì
mình phải ăn ở sao cho người ta không ghét được, chớ ích-kỷ, chớ tham-
lam, mà lại hay bao-dung giúp đỡ mọi người.
Lắm thầy thối ma lắm cha con khó lấy chồng – Thầy đây là thầy
phù thủy, thầy pháp-sư, thầy chùa (sư). Ma đây là thây ma, tức là xác người
đã chết. Tục-cũ, nhà có người chết thường hay mời thầy phù-thủy và các
ông sư đến làm đàn cúng lễ rồi mới đem đi chôn. Lắm thầy thì mỗi thầy
bày ra một lối cúng-cấp, Thây ma phải quàn lại lâu trong nhà, thành ra có
khi thối-tha có mùi khó ngửi. Thế là thối ma. Lắm cha là nào cha đẻ, nào
cha nuôi, cha đỡ đầu, người con gái trước khi lấy chồng cần được sự đồng
ý của nhiều người cha cho nên khó lấy chồng. Câu này nói cái hại của sự
thiếu người phụ-trách ; công việc do nhiều người cùng làm, mà không
người chuyên trách, thì kết quả thường không được đẹp đẽ.
Lấy đồng tiền làm lào – Lào là một thứ đồ đong nhỏ dùng làm cái
ngữ để đong-lường một thứ hàng-hóa gì. Lấy đồng tiền làm lào : là bất cứ
việc gì cũng lấy đồng tiền làm thứ đong-lường so-sánh. Đã lấy đồng liền
làm lào thì hễ cái gì rẻ là mua cái gì đắt là không mua, như vậy không mua
được thứ tốt. Đã lấy đồng tiền làm lào thì thường chỉ so đồng tiền nhiều
hay ít, không kể gì đến điều nhân nghĩa, như vậy trong cách ăn ở chỉ vụ lợi
mà thôi.
Lấy vợ xem tông lấy chồng xem giống – Tông với giống cùng một
nghĩa là giòng-giõi. Lấy vợ phải xem tông lấy chồng phải xem giống, vì
con cháu thường bẩm-thụ những đức-tính và bệnh tật di truyền của ông
cha. Hễ ông cha là người hiền lành thì con cái ít khi là người hung ác ; hễ
ông cha là người hung-ác thì con cháu ít khi là người hiền-lành. Câu này
khuyên người ta lấy vợ lấy chồng nên chú ý lựa chọn con nhà giòng giõi tử-
tế, không nên tối mắt về của cải giầu sang nhất thời.
Lâu ngày cứt trâu hóa bùn – Cứt trâu để lâu ngày nó lẫn với bùn đất,
không ai còn nhận ra được nữa. Người ta thường mượn câu này để nói món
