- Xong! Chấm hết! Quyết định rồi! Và xin đừng tranh luận nữa. Nói ít và
làm nhiều lên chứ. - Catia vội vã kết thúc và đi về chỗ.
Thầy Constantin Sergheevich vào lớp chào các em như thường lệ: “Chào
các em” và đặt sổ điểm xuống bàn, nhưng thầy không ngồi xuống ghế mà
đến cạnh cửa sổ. Thầy thường làm thế mỗi khi muốn nói điều gì. Tất cả
nóng lòng chờ đợi. Thầy bắt đầu bằng một giọng xúc động và nghiêm
trang.
- Các em! - Hôm nay tôi rất sung sướng và tự hào vì đã làm quen với bản
“Lời hứa danh dự” tuyệt vời của các em...
Catia liếc nhìn Jenia và hai cô ngồi thẳng dậy. Tamara ngoái cổ lại và vui
vẻ nháy các bạn.
- Đối với các em đó là một hành động bình thường. Chẳng có gì mới lạ,
chẳng có gì đặc biệt cả. Nhưng thực ra không phải thế! Nguyện vọng trở
thành một người có học thức, hiểu biết rộng, nghĩa là một người có ích cho
Tổ quốc, nguyện vọng trở thành con người tốt hơn, phong phú về tâm hồn
hơn, đẹp đẽ hơn - lẽ nào đó không phải là một nguyện vọng bình thường
của từng thanh niên Xô Viết - người xây dựng chủ nghĩa xã hội trong tương
lai? Các em đã tự nguyện, không chịu sự bắt buộc nào cả, làm theo tiếng
gọi của trái tim mình là đã hứa với nhau học cho thật tốt và phấn đấu cả lớp
sẽ tốt nghiệp cấp ba một cách xuất sắc...
Thầy Constantin Sergheevich ngừng lại, nhìn ra cửa sổ: “Bằng lời lẽ nào
đây, bằng thí dụ nào để có thể giải thích cho các em gái mười bảy tuổi này
hiểu được cái điều cơ bản đang làm anh xúc động lúc này? Ngay chính thầy
cũng nhớ rất lờ mờ ngôi trường cũ mà có những việc ta chỉ có thể hiểu
được khi ta đã trải qua”. Thầy đưa mắt nhìn sang bức tường có treo chân
dung Usinki mỉm cười với ông như với người quen cũ, và tiếp tục:
- Nếu các em thử mặc những chiếc áo cũ mà các em đã mặc hai ba năm
trước, các em sẽ nhìn thấy các em sẽ lớn lên như thế nào và thậm chí các
em sẽ tự thấy ngạc nhiên. Bởi vì chính các em không để ý là các em đã lớn
lên như thế nào... Đối với tôi cũng tương tự như vậy. Chiến tranh đã đẩy tôi
ra khỏi ghế nhà trường. Tôi đã từng qua Đức, Hung và Tiệp, được tiếp xúc
