quyền thực thi quyền lực của ông ta. Vị phu nhân (matrone) La Mã có ảnh
hưởng lớn trong gia đình
và tình hình phân chia quyền lực này có lợi đối với
con cái. Quan hệ giữa văn học và tập tục không rõ ràng. Nhưng nếu người già
cũng được tôn kính và có quyền lực như ở Trung Quốc, thì khó có thể hình dung
Plaute nhạo báng họ trên sân khấu mà lại rất được tán thưởng. Plaute luôn luôn
coi họ như những ông bố cản trở thú vui của con trai vì thói biển lận và - tà dâm
như trong tác phẩm của Aristophane - trở thành tình địch của con, sử dụng của
cải và những mưu đồ xấu xa để cưới người phụ nữ được con trai yêu quý: ví dụ
ông ta mua cô gái và gả cho một người nô lệ, và người này, đêm tân hôn,
nhường chỗ trên giường cho ông ta. Nhưng cũng như trong mọi trường hợp
khác, do một người nô lệ láu lỉnh khác đến giúp anh con trai, các mưu toan của
ông ta thất bại; ông ta bị lột mặt nạ; bị bà vợ - bao giờ cũng xấu xí và cay nghiệt
- đay nghiến một cách thậm tệ, và trở thành trò cười của cả gia đình và xóm
giềng. Đó là chủ đề của cuốn Asinaire trong đó Déménète là một nguyên lão
nghị viên phóng đãng, bị vợ làm nhục, bị các nô lệ khinh miệt, bị con trai phủ
nhận, bị một mụ đàn bà đĩ thõa nhạo báng. Trong Casine Stalinon xức nước hoa
thơm nức để lấy lòng một cô gái, người yêu của cậu con trai; trên giường nằm,
ông ta đinh ninh gặp cô gái nhưng đã bị thay thế bằng một người đàn ông. Đó
cũng là chủ đề của Marchand (Gã bán hàng). Trong Bacchis, hai ông già ra sức
giằng con trai ra khỏi những mụ đàn bà đĩ thõa, và chính họ rơi vào cảnh trụy
lạc.
Và dù những ông già có lương thiện và dễ thương, tuổi tác cũng đủ để họ xuất
hiện như một đối tượng của sự chế giễu; trong Épidique, hai ông già không trụy
lạc và cũng không độc ác; nhưng cảnh hài hước của vở kịch là ở chỗ họ bị một
kẻ nô lệ ranh ma bòn rút của cải. Trong Le Revenant (Hồn ma) người ta thích
thú thấy ông già Théoropide trung hậu bị một anh chàng nô lệ tận tâm với những
cảnh trụy lạc của anh con trai, lừa gạt.
Plaute xây dựng nhiều nhân vật người già dễ thương. Mặc dù thói biển lận
xấu xa, Euclion trong vở L’Aululaire, cuối cùng cũng tỏ ra là một ông bố tốt
bụng, yêu thương và dân chủ; một trong những người bạn của ông, cũng tuổi tác
như ông, trung thực và nhã nhặn, kết hôn với con gái ông không có của hồi môn.
Trong Pséodulus, trong Rudens, trong Trinumus, trong Les Carthaginois (Người
Cactagiơ), những ông già được đưa lên sân khấu đều tươi cười, thông minh và
tốt bụng. Ông già hoàn mỹ nhất là ông già trong Mdes gloriosus. Nhân vật khả ố
nhất, là tay nhà binh, một con người ở tuổi tráng niên; trái lại, Périplectomène là
