rối loạn về trí nhớ xảy ra nghiêm trọng: chứng quên (amnésie), chứng loạn
trí nhớ (dysmnésie), những sự nhầm lẫn thô bạo mà đôi khi người bệnh
nhận thức ra. Khả năng chú ý suy giảm; liên hội ý tưởng nghèo nàn, trí
tưởng tượng cằn cỗi, đời sống tinh thần rất hạn chế và đơn điệu. Một nét
nổi bật là hiện tượng không kiềm chế được cảm xúc: người bệnh cười, khóc
một cách đột ngột. Nếu căn cứ vào các điều tra thì thấy sự suy giảm về trí
tuệ của họ không đến mức trầm trọng như người ta thường nghĩ: trí tuệ của
họ bị mờ đi và không sử dụng được, chứ không phải bị tàn phá.
Cần nói thêm là một số rối loạn cơ thể bắt gặp ngoài hiện tượng già
lão cũng có thể xảy ra ở người già. Có những trường hợp bị liệt toàn thân
xuất hiện sau tuổi 60 do bệnh giang mai gây nên. Nhiễm độc não, bệnh
phù, khối u trong não có thể kéo theo hoang tưởng và ảo giác: đôi khi có
thể điều trị khỏi bệnh. Một số bệnh tâm thần, phụ thuộc, không phải vào
não, mà vào những cơ quan khác, đặc biệt là hệ thần kinh và các tuyến nội
tiết.
Chứng loạn thần kinh thường được chữa khỏi bằng phương pháp điều
trị dựa vào tâm phân học. Người già sẵn sàng chịu điều trị và thích đắm
mình vào quá khứ. Họ ít cưỡng lại kỷ niệm hơn so với người trẻ. Thậm chí
những sự kiện đau buồn, họ cũng chấp nhận dễ dàng hơn: họ chấp nhận
hiện thực mà cho tới lúc bấy giờ người ta lẩn tránh. Nhiều hiện tượng rối
loạn được điều trị có hiệu quả bằng cách sử dụng thuốc hóa chất.
Ngày nay, người ta nghĩ rằng có thể tránh phần lớn những sự rối loạn
ấy nếu đời sống xã hội của người già bớt cực khổ. Bastide
ta có thể tự hỏi trạng thái lão suy (sénilité) có phải là một hệ quả của quá
trình già lão (sénescence) hay là một sản phẩm nhân tạo của xã hội loại bỏ
người già”. Ông viện dẫn bác sĩ Repond: “Thậm chí người ta có cơ sở để tự
hỏi có cần phải xét lại hoàn toàn cái khái niệm trạng thái lão suy xưa nay
không − và những hiện tượng gọi là lão suy ấy có phải là kết quả của
những yếu tố xã hội − tâm lý không, những yếu tố này nhanh chóng trở nên
trầm trọng vì người bệnh bị đưa vào những tổ chức được trang bị và lãnh
đạo không thích đáng, cũng như bị nhốt trong những bệnh viện tâm thần,
