Về mặt tâm thần, hiện tượng sa sút trí tuệ có thể xuất hiện theo nhiều
cách. Thông thường, lúc đầu hiện tượng xảy ra âm ỉ; trí nhớ sút kém dần và
có hiện tượng sa sút trí tuệ ngày một thêm nghiêm trọng. Trong những
trường hợp khác, bệnh bắt đầu bằng một giai đoạn kịch phát; trạng thái bồn
chồn, lầm lẫn về tâm thần, những ý nghĩ hoang tưởng thuộc loại chúng tôi
vừa miêu tả trên đây. Hoặc người bệnh biểu lộ một hội chứng suy sụt.
Về sau, người ta quan sát thấy một sự rối loạn trong hành vi xã hội;
người bệnh có những hoạt động lộn xộn, ngông cuồng, những hành vi phi
lý có thể nguy hiểm: không đóng bình gaz, ném vào bất kỳ đâu một que
diêm cháy dở. Tuy nhiên, ở một vài lĩnh vực, một tập hợp hành vi tự động
có thể giúp người đó tỏ ra bị thương tổn hơn, chứ không phải như tỏ ra bề
ngoài. Có những người ngủ gà ngủ gật suốt ngày. Những người khác thì ăn
vô độ. Phần lớn khó ngủ và bồn chồn.
Một nét chung cho tất cả mọi người, là mất dần trí nhớ, xảy ra chứng
quên về trước (amnésie rétrograde), gần giống như hiện tượng Ribot miêu
tả: chủ thể không còn chú ý tới hiện tại, và các kỷ niệm bị phá hủy trong
lúc đi từ cái bất định đến cái ổn định, từ cái lộn xộn đến cái có tổ chức, từ
cái mới đến cái cũ. Sự thiếu vắng thái độ chăm chú và sự lãng quên dẫn tới
hiện tượng mất phương hướng về thời gian, không gian: chủ thể không biết
mình sống ở đâu, vào lúc nào. Hiện tượng này thường dẫn tới những buổi
đi lang thang do quên lãng
, vì người bệnh không thể biết mình hiện ở
đâu và, do vậy, không nắm được đường đi của mình. Người bệnh rơi vào
tình trạng không nắm được thời gian mình hiện đang sống, mà Minkowski
nhấn mạnh. Vì không có một quá khứ, họ chỉ sống trong hiện tại, nhưng là
một hiện tại mà họ nắm bắt trong một tính khái quát phi − thời gian; không
bao giờ họ thấy có cái gì mới hết. Một nữ bệnh nhân nói với một thấy thuốc
gặp lần thứ hai: “Tôi biết ông từ rất lâu, tôi nhận ra ông ngay lập tức”.
Người bệnh sẵn sàng ngay lập tức tổ chức hiện tại theo mô hình một quá
khứ chưa từng bao giờ tồn tại. Một nữ bệnh nhân khác tiếp đón bác sĩ đến
khám bệnh cho trong căn buồng ở nhà dưỡng lão, bằng cách nói với ông
bằng một giọng rất lịch sự: “Tôi lấy làm buồn: giá được biết ông tới thăm,
