phụ cấp nguyên lão nghị viện, từ chức Quốc vụ khanh. Ông tỏ ra kiêu hãnh
về sự rút lui lẫy lừng này. Ông viết: “Tôi vốn là con người của chế độ
Trùng hưng có thể hiện diện (Restauration possible), chế độ Trùng hưng
với đủ mọi thứ tự do. Còn cái chế độ Trùng hưng này coi tôi là kẻ thù; nó
đã bị thủ tiêu: tôi phải chịu số phận của nó”.
Ông 62 tuổi. Từ lâu, ông nghĩ một người già phải từ bỏ đam mê và thú
vui. Năm 1822, 54 tuổi, ông đã viết: “Chúng ta đừng nên ở trên trần thế
này; chúng ta hãy ra đi trước khi chưa chứng kiến sự trốn thoát của bè bạn
và những năm tháng mà nhà thơ cho là duy nhất xứng đáng với cuộc sống...
Cái khiến người ta hoan hỉ ở lứa tuổi những mối quan hệ, thì ở lớp tuổi bị
bỏ rơi, trở thành một nguồn đau khổ và luyến tiếc. Người ta không còn
mong chờ những ngày tháng tươi vui quay lại trái đất; người ta sợ chúng thì
đúng hơn... Những sự quyến rũ như vậy, mình còn cảm nhận chúng, nhưng
chúng không còn dành cho mình nữa... Trông thấy tất cả những gì hồi sinh,
tất cả những gì là hạnh phúc khiến mình đau đớn nhớ lại những niềm vui
thú đã qua”.
Năm 1823, ông làm bài thơ Délie tặng người phụ nữ ông yêu và yêu
ông:
“Ta cảm thấy tình yêu nhưng không thể khơi gợi nó
Vinh quang than ôi! Chỉ làm trẻ lại một cái tên”.
Ông nghĩ mình đã quá nhiều tuổi nên không một người phụ nữ nào có
thể yêu mình vì chính bản thân mình. 62 tuổi, được một cô gái 16 yêu, ông
khước từ nàng: “Không bao giờ tôi xấu hổ đến thế: tôi thấy gợi lên một thứ
gắn bó ở tuổi tôi là một sự nhạo báng thật sự; càng kiêu hãnh về hiện tượng
kỳ cục ấy, tôi càng bị sỉ nhục, thực sự cho đó là một sự nhạo báng”. Ông tự
giải thích cho mình sự khước từ ấy trong những trang sách được mệnh danh
là Tình yêu và tuổi già.
Ông không rút lui khỏi đời sống chính trị. Ông nghĩ mình phải giữ một
vai trò quan trọng: đem ngòi bút phục vụ phái chính thống, ông hy vọng lật
đổ Louis-Philippe. Ông viết “hồi ký” và những “bức thư ngỏ”. Ông liên kết
