những xung năng dục tình tới mức dồn nén chúng lại vào trong cái vô
thức
.
Như chúng ta có thể hình dung một cách tiên nghiệm, vì sự khác biệt
về số phận sinh học và quy chế xã hội của họ, trường hợp của nam giới
khác xa trường hợp của nữ giới, về mặt sinh học, đàn ông chịu thiệt thòi
nhiều nhất; nhưng về mặt xã hội, đàn bà chịu bất lợi vì là đối tượng của
tình ái.
Người ta không nhận rõ hành vi của cả đôi bên. Nó từng là đối tượng
của một số cuộc điều tra dùng làm cơ sở cho một số công trình thống kê.
Giá trị những câu trả lời người điều tra thu nhận được, bao giờ cũng có thể
bàn cãi. Và trong lĩnh vực này, khái niệm bình quân không có mấy ý nghĩa.
Nhưng trong phụ lục, tôi vẫn nêu lên những câu trả lời tôi đã xem xét và có
giữ lại một vài điều chỉ dẫn
Đối với nam giới, các số liệu thống kê − như thường xảy ra − chỉ
khẳng định những điều mà ai cũng biết: tần số giao hợp giảm bớt theo tuổi
tác. Sự kiện này gắn liền với hiện tượng thoái triển cơ quan sinh dục, kéo
theo sự suy yếu dục năng. Nhưng yếu tố sinh lý học không phải là yếu tố
duy nhất có ảnh hưởng. Có những sự khác biệt rất lớn về hành vi của cá
nhân: có người trở nên bất lực ở tuổi 60, và có người trên 80 vẫn rất năng
động về mặt tình dục. Cần tìm xem do đâu có những sự khác biệt này.
Yếu tố đầu tiên mà tầm quan trọng hiển hiện ra trước mắt là yếu tố hộ
tịch (état civill) của chủ thể. Tần số giao hợp ở những người có vợ, có
chồng cao hơn nhiều so với những người độc thân và những người góa
chồng, góa vợ. Đối với những người thứ nhất, sự gần gũi làm nảy sinh
những đòi hỏi về tình dục; thói quen, sự đồng tình thúc đẩy sự thỏa mãn
những yêu cầu ấy. Những “trở lực tâm lý” dễ dàng khắc phục hơn nhiều.
Bức tường đời sống riêng bảo vệ ông chồng già chống lại dư luận; vả lại,
dư luận ủng hộ những mối tình hợp pháp hơn là phi pháp, ông ta cảm thấy
ít nguy hiểm hơn một người khác trong hình ảnh mình. Cần hiểu ở đây cái
từ hình ảnh này có nghĩa ra sao. Trong lúc những người phụ nữ − khách thể
