khuôn mặt mà tôi đã từng đáp ứng một cách mãnh liệt hơn là tôi phải có
với bất cứ vật gì khác. Đấy không phải là khuôn mặt của cô gái đó – không
thể tưởng là nó có giống bất cứ chút nào. Đó là một cái gì khác nữa, một
cái gì phi thực, song nó không kém giá trị đối với tôi. Trông nó giống như
một khuôn mặt con trai hơn là con gái, mái tóc không hoe vàng giống như
cô gái yêu kiều của tôi, nhưng nâu sậm với màu hoe đỏ. Cái cằm thì mạnh
dạn và quả quyết, cái miệng giống như một bông hoa đỏ thắm. Toàn thể
khuôn mặt ấy phần nào hơi cứng ngắc và giống như chiếc mặt nạ, nhưng nó
có cảm tình và đầy sức sống kỳ bí riêng của nó.
Khi tôi nằm xuống trước bức họa đã hoàn thành, nó đã có một kết quả
kỳ dị ở tôi. Nó giống với một thứ hình ảnh của Thượng đế hoặc cái mặt nạ
linh thiêng, á nam á nữ, phi tuổi tác, đầy chủ hướng cũng như mộng mị,
cứng ngắc cũng như sống động một cách huyền nhiệm. Khuôn mặt này
hình như có một thông điệp cho tôi, nó thuộc về tôi, nó đang chất vấn tôi
một cái gì đó. Nó giống với một kẻ nào đó, tuy rằng tôi không biết kẻ ấy là
ai.
Có lúc bức chân dung này ám ảnh những ý nghĩ của tôi và chia sẻ
cuộc sống của tôi. Tôi đem bỏ nó vào ngăn tủ khóa lại, như vậy để không ai
sẽ lấy nó ra và đem nó ra chế giễu tôi. Nhưng ngay sau khi tôi ở một mình
trong căn phòng nhỏ tôi bèn lấy nó ra và nói chuyện với nó. Tối đến, tôi
ghim nó lên vách đối diện với giường ngủ tôi, đăm đăm nhìn nó cho đến
khi nào tôi buồn ngủ, và vào buổi sáng, bức chân dung ấy là vật đầu tiên
cặp mắt tôi mở ra nhìn vào đấy.
Một điều chắc chắn là vào lúc này tôi lại bắt đầu nằm chiêm bao mộng
mị nhiều lần, như tôi thường nằm mơ luôn lúc tôi còn là một đứa bé. Việc
ấy như thể cho thấy rằng tôi đã không chiêm bao mộng mị có hằng năm
trời. Giờ đây, các giấc mộng lại đến với những hình ảnh hoàn toàn mới lạ,
và dần dà bức chân dung cũng hiện diện giữa những mộng mị ấy, linh động
và hùng biện, thân hữu hoặc cừu địch với tôi, đôi khi làm méo mó hình
dáng trong nét mặt nhăn nhó, đôi khi vô cùng đẹp đẽ, điều hòa và cao quí.
