Cái cảm tưởng đầu tiên thấy Long Châu không khác lạ như trong tưởng
tượng bồng bột của Thụ và Chi khi đi đường.
Long Châu vào tầm mắt trông cũng quen từa tựa cái quãng sông có phố
xá chen chúc bên này đầu cầu Kỳ Lừa. Trong ánh nắng vàng choé, những
người và những bó củi từ chân rừng đằng kia bước ra, đi lũ lượt, đen xỉn,
im lặng. Họ đem củi vào thị trấn bán. Người và củi vào bóng hoàng hôn ủ
dột, mệt nhọc. Trên bờ sông cạn trơ sỏi, trẻ con gầy teo, tắm không đùa
cười; còn người ra sông giặt một đống quần áo cũ mà chỉ ngâm xuống nước
rồi vỗ bộp bộp, không buồn vò. Người kéo cá, người mò hến lúc lặn lúc
thở, đông đúc chen nhau bên mép nước. Giữa dòng trôi một cành củi, cành
củi hay xác chết lập lờ đấy, chẳng rõ. Những con quạ khoang cứ loay hoay
đuổi theo, tranh nhau xà xuống kêu ầm mặt sóng.
Dòngước mang những cảnh đau khổ này vẫn một con sông Kỳ Cùng
đuổi theo mình đến đây. Đấy là cảm tưởng Long Châu buồn bã của hai
người. Nhưng Thụ lại nghĩ: “Thế ra ở đâu người nghèo cũng khổ, ở đâu
người nghèo cũng cần làm cách mệnh”. Và nói với Chi thế.
Hùng dẫn hai bạn vào thị trấn. Đến một phố có liền một dãy những gian
nhà giống nhau, cửa hàng máy khâu nhà Bùi ở đấy.
Vào nhà, không thấy ai. Ngày Tết mà nhà lạnh như không. Mảnh giấy
hồng điều dán cửa như mọi nhà trong phố cũng chẳng có. Hay Bùi đã dọn
đi nơi khác rồi.
Giữa lúc ấy, Bùi tất tưởi ở đâu về, mặt phờ phạc cau có buồn thiu. Thấy
ba người, Bùi nói:
– Mất cái máy khâu rồi, chết rồi!
Bấy giờ Hùng mới để ý: chỗ cửa sổ vẫn đặt cái máy khâu Sanh-gie cũ đã
gần tróc hết lượt sơn đen, bây giờ chỗ ấy trống trơn như một lỗ hổng.
Mất cái máy khâu từ hôm áp Tết. Những ngày cuối năm, nhiều hàng quá.
Nhiều hàng, phải thức khuya làm. Đương sức trai, ngủ say. Tuy Bùi đã cẩn
thận nằm dốc ngược người và gác cả hai chân lên máy, thế mà kẻ trộm đã
vào nhấc chân Bùi xuống, khuân máy đi lúc nào, đến sáng ngày ra mới biết.
