gần nhất được quan sát thấy kể từ năm 1604 và bà dự định đến bữa tiệc mừng sự
kiện hiếm có đó. Nhưng hai người bạn thì chẳng hiểu bà đang nói gì.
Từ niềm đam mê và ngưỡng mộ vũ trụ, giáo sư Seager đã xây dựng sự nghiệp
xán lạn trong ngành khoa học ngoại hành tinh. Hai thập niên trước, ngành này
còn chưa ra đời, nhưng hiện nó đang là lĩnh vực thiên văn “nóng” bậc nhất.
CÁC PHƯƠNG PHÁP TÌM KIẾM NGOẠI HÀNH TINH
Không dễ dàng nhìn thấy trực tiếp các ngoại hành tinh nên các nhà thiên văn tìm
kiếm chúng bằng những chiến lược gián tiếp. Giáo sư Seager nhấn mạnh với tôi
rằng giới thiên văn rất tự tin vào kết quả khám phá của mình, vì họ dò tìm ngoại
hành tinh bằng nhiều cách khác nhau. Một trong những cách phổ biến nhất là
phương pháp quá cảnh thiên thể. Khi phân tích cường độ ánh sao, đôi lúc ta thấy
nó mờ đi theo chu kỳ. Tuy chỉ mờ một chút nhưng đó là dấu hiệu cho thấy, theo
góc nhìn từ Trái Đất, có một hành tinh di chuyển phía trước sao mẹ và hấp thụ
một phần ánh sáng sao mẹ. Sau đó ta có thể lần theo đường bay của hành tinh và
tính toán thông số quỹ đạo.
Hành tinh kích thước bằng Sao Mộc sẽ làm giảm cường độ ánh sáng của ngôi sao
to cỡ Mặt Trời khoảng 1%. Nếu hành tinh chỉ to bằng Trái Đất, con số này là
0,008%, tương đương độ giảm của đèn pha ô tô khi con muỗi bay qua! Nhưng
may mắn là, giáo sư Seager giải thích, các dụng cụ và thiết bị của chúng ta rất
nhạy và chính xác, chúng có thể phát hiện mức thay đổi dù là nhỏ nhất trong độ
sáng của nhiều hành tinh và tìm ra sự tồn tại của cả một Hệ Mặt Trời khác. Tuy
nhiên, không phải ngoại hành tinh nào cũng di chuyển ra trước ngôi sao. Một số
hành tinh di chuyển theo quỹ đạo nghiêng nên không thể quan sát bằng phương
pháp quá cảnh thiên thể.
Một phương pháp phổ biến khác là vận tốc tia hay phương pháp Doppler. Theo
đó, các nhà thiên văn tìm kiếm những ngôi sao có vẻ thường di chuyển tiến hoặc
lùi đều đặn. Nếu có một hành tinh lớn cỡ Sao Mộc quay quanh một ngôi sao thì
trên thực tế, hai thiên thể đó đang quay quanh lẫn nhau. Giống như hai đầu quả
tạ, chúng cùng quay quanh một trục ở giữa.
