ta và bị cuốn hút bởi nghị lực, sự nhiệt tình, vẻ niềm nở và dĩ nhiên cả sự
trìu mến mà anh ta truyền cho ông anh, sự quý mến mà anh ta dành cho
cháu trai. Doru nói rất to và không bao giờ sợ sệt gì hết. Elena không
ngừng nhòm ngó xung quanh, lo lắng, và Jacob phải nhắc em hạ giọng
xuống kẻo hàng xóm nghe thấy. Chuyến viếng thăm của anh ta làm Elena
tưởng như một trận cuồng phong - hoặc đúng hơn như một trận mưa rào
nhiệt đới trút xuống giữa sa mạc. Sau ba ngày, Doru đã tuyên bố: "Cần đưa
anh chị khỏi nơi đây. Sẽ không để anh chị mốc meo trong cái nhà tù này!
Mọi chính quyền chuyên chế đều thối nát. Hẳn có một điểm yếu. Ta sẽ tìm
ra." Elena nhận ra rằng đó là những lời mà bà muốn nghe từ nhiều năm nay.
Doru đã tìm ra điểm yếu. Những kiều dân Ixraen có thể mua từ chính
phủ của Ceausescu thị thực xuất cảnh cho những thành viên của gia đình
họ. Với một món tiền đáng kể, giống như một sự cưỡng đoạt. Số tiền tùy
thuộc tuổi tác, học vấn, nghề nghiệp. Trẻ em không mất tiền, nhưng với
một nhà vật lý hạt nhân và một kĩ sư thì giá rất đắt: mười nghìn đô la. Các
em và cha Jacob đã không ngần ngại. Họ đã dồn tất cả tiết kiệm và mượn
tiền để trả cho tự do của người con trai, vợ anh ta và đứa cháu. Elena không
bao giờ dám tin lại có một sự rộng lượng đến thế.
Nhưng, bên trong tấm màn sắt là sự dối trá, thiếu thiện ý, trộm cắp và
chủ nghĩa bài Do Thái. Tiền đã trao. Không biên nhận cũng chẳng có bằng
chứng gì, vì chương trình này không chính thức. Doru đã giải thích với họ
rằng một người Ixraen gốc ở Bessarabie đã mang những vali đầy tiền mặt
cho một viên tướng Rumani mà anh ta đã gặp ở Đại sứ quán Rumani tại
Viên. Elena trải qua bảy tháng không làm gì cả chỉ chờ hộ chiếu, trong nỗi
sợ khủng khiếp rằng chính quyền đã bỏ túi mười nghìn đô la nhưng lại
không cho họ ra đi. Vậy phải làm sao đây, không việc làm, không tiền dành
dụm và không chỗ ở? Trước đó, bà đã phải xin thôi việc ngay trước khi nộp
đơn xin hộ chiếu để có thể điền vào ô "nghề nghiệp": "nội trợ". Vì với tư
cách là kĩ sư hạt nhân ở Viện Vật lí nguyên tử, bà sẽ chẳng đời nào được
phép rời bỏ đất nước. Hai tháng đầu tiên, họ đã sống bằng lương của Jacob,
