ve, mặt phù như cái lệnh. Phụng nằm liệt giường, vợ tần tảo
thuốc thang nửa năm trời, nhà nghèo lại nghèo thêm. Sau trận
ốm, Phụng tính nết đổi khác, có lần chém người bị thương, dân
làng ai cũng sợ. Cũng có khi Phụng bỗng khóc hu hu, cứ chắp tay
lạy vợ lạy con. Về sau may bố mẹ vợ chuyển ra thành phố với
người con trai ở nước ngoài về, cho không ngôi nhà với ba sào vườn
nên đời thay đổi. Vợ Phụng là người tháo vát, chăn nuôi giỏi, lại có
nghề làm đậu phụ. Bốn đứa con gái đứa nào cũng chịu khó giúp
mẹ. Phụng ở nhà, dọn cho mình một mình một buồng, cấm vợ con
vào. Thỉnh thoảng, Phụng vẫn đi lại với thím Nhung và mấy bà góa
nạ dòng. Vợ con Phụng hỏi: “Sao anh cứ xa lánh chúng tôi?” Phụng
bảo: “Báu gì mà ở gần tao. Thịt của tao rất độc. Cắn vào tao là
cắn phải bả chó. Tao thương mẹ con mày, muốn mẹ con mày
trong sạch đấy thôi”.
Tôi và Quyên đi qua đấu đất giữa đồng. ở dưới đấu đất,
những bụi thầu dầu, rau dền gai mọc đầy. Có cả những cây ngô
đồng hoa đỏ lá xanh. Quyên hỏi: “Sao gọi là đấu đất?” Tôi bảo:
“Ngày xưa, vua Ba Vành đào nơi này để đong quân, như ta đong
thóc”. Quyên hỏi: “Khoảng bao nhiêu người?” Tôi bảo: “Hai mươi
người một ngũ, hai trăm người một cơ”. Tôi và Quyên đến khoảnh
ruộng mẹ tôi và chị Ngữ đang rỡ lạc. Nước xăm xắp luống, nhấc
cây lạc lên là bật gốc. Quyên xắn quần, cũng lội xuống bứt lạc.
Quyên bảo: “Nhàn thật”. Mẹ tôi bảo: “Cô ơi, đấy là cô mới chỉ cưỡi
ngựa xem hoa đấy thôi. Cô thử tính xem từ khi hạt lạc gieo xuống
luống này, đến khi kết hạt mẹ con tôi vất vả lấm láp thế nào!”
Chị Ngữ ví von: “Ai ơi bưng bát cơm đầy. Dẻo thơm một hạt đắng
cay muôn phần”.
Tôi đạp phải ổ dế. Lấy cuốc bới ra, hàng nghìn con dế đất
béo núc ních bò nhung nhúc. Mẹ tôi, chị Ngữ bỏ rỡ lạc bắt dế. Mẹ
