nay. Tất cả mọi người đều vui vẻ, chỉ trừ có đoàn người của Haley,
hình như không hề thưởng thức cái cảnh này. Những người khốn khổ
ấy bị chứa chất lẫn với những hàng hoa khác, ở boong tàu phía dưới.
Họ ngồi thành vòng tròn, khe khẽ trò chuyện với nhau. Haley nhanh
nhẹn bước đến gần đám người nô lệ, vui vẻ nói:
- Các con ạ, ta mong các con giữ được một tinh thần tốt. Ta không
thích những kẻ quàu quạu. Nếu các con ăn ở cho phải, ta cũng sẽ đối
xử lại như thế.
"Các con" bao giờ cũng trả lời bằng mấy tiếng bất di bất dịch:
"Thưa ông chủ, vâng." Những tiếng ấy, bao nhiêu năm nay đã từng là
những tiếng chủ yếu của châu Phi đau khổ. Sự thật, họ không thể nào
vui được. Những người ấy phần lớn vừa vĩnh biệt người vợ, người
mẹ, người chị và con cái họ, họ không hi vọng gì được gặp lại những
người thân yêu. Khi Haley đã đi xa, cái món hàng có nhãn hiệu "John,
30 tuổi" đặt cánh tay đeo xiềng lên đầu gối bác Tom. Anh nói khẽ:
- Nhà tôi không biết tí gì về việc này của tôi.
Bác Tom hỏi:
- Chị ấy ở đâu?
John đáp:
- Trong một quán ăn, bên dưới xuôi một tí. Tôi muốn gặp nhà tôi
quá, dù chỉ là một lần.
Tội nghiệp anh John! Chẳng qua đó là một tình cảm tự nhiên, và
những giọt nước mắt cũng chảy tự nhiên như những giọt nước mắt
của một người da trắng. Bác Tom thở dài não nuột. Tự đáy lòng, bác
cố hết sức an ủi John.
Phía trên kia, ngay trong phòng khách, các ông bố và các bà mẹ,
những người chồng và những người vợ, ngồi trong ghế bành nhìn
con cái họ chạy nhảy quanh mình. Một thằng bé vừa ở boong dưới
lên, kêu:
- Mẹ ơi! Ở trong tàu, có một người buôn người da đen. Người ta
mang theo đến bốn hay năm người da đen ấy, mẹ ạ.
