Mắt đeo cái kính mắt tròn gọng đồng hồ, râu ria tóc bạc phênh
phếch như mạ một lớp bạc bị mưa gió ăn mòn, ông lão chư đã hơn
nửa thế kỷ ngày qua ngày cúi gò lưng tôm, làm cái công việc tô điểm
cho con người, đem lại niềm vui sống cho con người. Ông là tác giả
của tất cả những đồ trang sức trong vùng.
Đôi bàn tay ông giờ đã nhăn nheo và đóng thành chai vẩy rồi,
nhưng những sản phẩm từ đôi tay ông làm ra thì vẫn xinh xắn bóng
bẩy và xem ra còn tinh xảo, óng chuốt hơn xưa nhiều.
* * *
Chiều thu ấy mưa sụt sùi. Bên cái lò rèn, lò đúc huỳnh huỵch,
ồn ào rừng rực hơi lửa, ông lão chư ngồi lạch tạch gõ cái búa nhỏ,
chạm những nét hoa văn trên mấy mảnh bạc. Ông gò lưng, ép ngực
liền một hơi dài và tưởng là sẽ còn mải mê thì bỗng dưng như chợt
phát hiện ra điều vô lý gì đó, liền thẳng người, thần mặt. Lát sau,
ông ấn cái gọng kính vào sát mắt, mở tráp lôi cuốn hóa đơn, loạt soạt
giở, chăm chú nhìn, lẩm nhẩm đọc, rồi thở một hơi dài kín đáo.
Buồn bã, ông lăng cái mảnh bạc đang chạm dở vào đống đồ cũ của
khách hàng. Tên người đặt hàng ông nhớ rõ ràng là Giàng Thao Ly,
thế mà ông lại chạm thành Giàng Tráng Ly. Thế là lại phải mất công
nấu, dát, cắt và chạm lại rồi! Ông cúi tìm mảnh bạc khác, làm cái
khác vậy chứ biết làm thế nào bây giờ. Cái chạm nhỏ tí bị cái búa
nhỉnh hơn tí chút thúc đuôi, lại tạch tạch đều đều. Ông lại mải miết,
nhưng quái, vào lúc ông như kẻ quên mình, ông bỗng ngừng phắt
công việc và ngẩn người. Người thợ kỳ tài bằng linh cảm tinh tế lại
đã nhận ra một sơ suất li ti của mình. Cái khóa khách đặt yêu cầu
ông chỉ khắc một nét viền, thế mà ông lại đi hai đường viền. Công
cốc. Nhưng không phải chỉ là thế. Đáng ngại hơn là, chẳng lẽ ông đã
trở nên lú lẫn rồi, không có khả năng đeo đuổi cái nghề tài hoa và
phúc đức này nữa rồi hay sao?
Ngẫm nghĩ một lúc ông mới nhận ra là không phải vậy. May
quá chỉ là ông không chế ngự được cảm xúc của ông mà thôi. Quái
lạ, thì ra ở tuổi già, con người cũng có thể phấn hứng* mãnh liệt
chẳng kém gì ở tuổi trẻ cả. Có khi lại còn hơn nữa. Nhất là trước
