-----
(1) Theo bức thư của Chương Y Bình gửi cho người dịch tiểu thuyết
của Lỗ Tấn ra tiếng Nga thì ông ta đã có hỏi Lỗ Tấn. Lỗ Tấn trả lời, đó là
một tên thú ông tùy tiện đặt ra. Cũng là một loại lợn rừng.
Đứa bé ấy chính là Nhuận Thổ. Khi tôi quen Nhuận Thổ, cách đây
khoảng chừng ba mươi năm, Nhuận Thổ chỉ độ lên mười. Lúc đó thầy tôi
hãy còn, cảnh nhà sung túc, tôi đàng hoàng là một cậu ấm. Năm ấy là năm
đến lượt nhà tôi lo giỗ tổ. Nghe nói thì cứ hơn ba mươi năm mới đến lượt lo
giỗ này một lần, cho nên rất linh đình. Giỗ vào tháng giêng; lễ vật rất
nhiều, các đồ tế rất sang, người đến lễ cũng rất đông, vì thế phải đề phòng
mất cắp. Nhà tôi chỉ nuôi một người ở tháng (địa phương tôi, người đi làm
thuê chia làm ba hạng, ở năm gọi là "trường niên", làm thuê từng ngày gọi
là "đoản công", nhà mình cũng có cày, chỉ giỗ tết, hay vụ thu tô, đến làm
mướn cho người ta thì gọi là "ở tháng"). Người ở bận quá, làm không hết
việc, liền xin thầy tôi cho gọi thằng con là Nhuận Thổ đến để nó trông coi
các thứ đồ cho. Thầy tôi bằng lòng. Tôi cũng rất thích vì đã có nghe nói đến
Nhuận Thổ, lại biết Nhuận Thổ với tôi tuổi cũng suýt soát bằng nhau. Hắn
sinh tháng nhuận, ngũ hành khuyết thổ (2)nên bố hắn đặt tên là Nhuận Thổ.
Hắn bắt chim tước thì tài lắm.
-----
(2) Theo lời mê tín về tướng số thì mệnh người có ngũ hành: kim,
mộc, thủy, hỏa, thổ. Có đủ ngũ hành là số tốt, khuyết một hành là số xấu.
Khuyết hành nào thì lấy tên hành ấy mà đặt tên, có thể bổ cứu cho vận
mệnh.
Vì vậy ngày nào tôi cũng mong cho mau đến năm mới. Năm mới đến
thì Nhuận Thổ cũng đến mà! Chờ mãi mới hết năm. Một hôm, mẹ tôi bảo:
"Thằng Nhuận Thổ đến rồi đấy!" Tôi liền chạy ra xem. Hắn đang đứng
trong bếp, khuôn mặt tròn trĩnh, nước da bánh mật, đầu đội mũ lông chiên
