Thì cả thằng cu D. nó cũng đem đuôi sam quấn ngược lên! Hơn nữa,
nó cũng nghiễm nhiên dùng một đoạn đũa giống như y AQ không thể nghĩ
rằng thằng cu D. cũng làm như y được. Y quyết không cho phép thằng cu
D. lăng loàn như vậy. Thằng cu D. là cái thá gì! Y đã định tóm ngay lấy
thằng oắt con, bẻ cho gãy nát chiếc đũa tre trên đầu nó đi, xả ngay cái đuôi
sam xuống, rồi tát vào mặt nó mấy tát tai để trị nó cái tội không biết thân
phận mà dám táo gan làm cách mạng. Nhưng cuối cùng, AQ cũng tha cho
nó đi, chỉ lườm nó bằng một cặp mắt dữ tợn, rồi nhổ một bãi nước bọt đánh
"tách" lên một tiếng mà thôi!
Trong mấy ngày ấy, chỉ có lão Tây giả là người hay lên huyện, cậu Tú
Triệu tuy vẫn có ý nhân câu chuyện gửi hòm hôm trước đi bái yết Cụ Cử
một phen, chưng chỉ vì dọc đường còn có cái nguy "chặt đuôi sam", nên
cậu đành rốn lại. Cậu viết một bức thư theo thể cách "lọng vàng" (2)gửi
ngay lão Tây giả mang lên huyện và giới thiệu cho cậu được vào đảng
"Tchưdíu" (tự do) (3). Lên huyện về, lão Tây giả đòi ngay bốn đồng bạc và
đưa cho cậu Tú một cái huy hiệu bằng bạc, hình quả đào để đeo vào áo dài.
Làng Mùi trông thấy càng lấy làm kính phục. Họ bảo nhau: Đây là huy hiệu
đảng "Tsưdíu" (thị du) đấy. Đeo huy hiệu ấy vào thì được ngang hàng với
Hàn lâm. Từ hôm ấy, Cụ Triệu lại oai vệ hơn cả lúc cậu con trai vừa đỗ tú
tài nữa kia! Cho nên bây giờ cụ thật là "mục hạ vô nhân", gặp AQ cụ cũng
chẳng thèm để ý nữa. (4)
-----
(2) Nghĩa là lời văn trịnh trọng.
(3) Tiếng quan thoại, chữ đảng tự do cũng đọc na ná giống thị du đảng
(đảng dầu hạt thị). Vì vậy mà dân làng Mùi vẫn tưởng rằng đảng tự do cũng
là một bọn buôn dầu hạt thị. Theo Lỗ Tấn thì hai danh từ kia, nên cứ dịch
theo âm.
