Đoàn tàu lao ầm ầm giữa thảo nguyên phủ tuyết trắng xoá, im lìm như
đang thiêm thiếp ngủ trong mơ. Gió tràn vào buồng lái, đem theo mùi tuyết
thảo nguyên trong lành, tinh khiết, át mùi xỉ than khen khét trong buồng
đốt… Kazangap cố giữ lâu trong phổi cái hơi hướng mùa đông của thảo
nguyên ấy và hiểu rằng từ nay mảnh đất này đã trở nên thân thiết với anh…
Những người mới nhập ngũ tập trung ở Kumbel, họ đứng thành hàng
để điểm danh và nghe chỉ định toa tàu phải lên. Lúc ấy xảy ra một chuyện
lạ, khi Kazangap cùng với tốp của mình bắt đầu lên tàu, thì một cán bộ
huyện vội đuổi theo anh.
– Asanbaev Kazangap! Ai là Kazangap hãy ra khỏi hàng! Đi theo tôi!
– Có tôi, Asanbaev Kazangap!
– Giấy tờ!… Đúng là Kazangap. Theo tôi.
Và hai người quay trở vào ga, tới địa điểm tập trung, người ấy nói:
– Kazangap này, anh hãy về nhà đi. Về nhà, anh hiểu chưa?
– Hiểu rồi – Kazangap trả lời tuy chưa hiểu gì cả.
– Nếu vậy thì đi đi, đừng lẩn quẩn ở đây nữa. Anh được tự do.
Kazangap đứng giữa đám đông ồn ào toàn những người ra đi và những
người đưa tiễn, lòng vô cùng bối rối. Thoạt nhiên anh mừng vì được ra về,
nhưng sau đó anh chợt nóng bừng cả người bởi một ước đoán thoáng qua
trong óc, thì ra là vậy! Thế rồi anh len qua đám đông về phía cửa phòng tập
trung.
– Đi đâu mà chen dữ vậy? – những người cũng đang muốn vào phòng
đó gặp đồng chí phụ trách, la to ra ý trách.
– Tôi có việc hoả tốc! Tàu sắp chuyển bánh rồi, có việc rất gấp! – Rồi
anh chen tiếp.
Trong căn phòng mờ mịt khói thuốc, đằng sau chiếc bàn la liệt máy
điện thoại và các thứ giấy tờ, giữa vòng người vây quanh, đồng chí phụ
trách ngẩng lên lúc Kazangap nhào vô:
– Anh hỏi chuyện gì?
– Tôi không đồng ý.
– Không đồng ý cái gì?
