Quan hệ văn hóa trực tiếp chỉ bắt đầu từ lúc Tần Thủy Hoàng lãnh binh vượt
Ngũ Lĩnh bình định Lĩnh Nam và kết thúc bằng sự kiện Lộ Bác Đức chiếm đất
Nam Việt năm 111 trCN. Từ đó trở đi, Lĩnh Nam bị chia thành quận, huyện và
bắt đầu quá trình Hán hóa. Tác giả Trần Trạch Hoằng [2007: 91, 190] cho rằng
thời Tần – Hán, văn hóa Trung Nguyên đã du nhập vào Lĩnh Nam qua ba đợt
quy mô lớn, gồm (1) đợt di cư dân Dương Việt – Sở vùng nam Động Đình
mang ảnh hưởng của văn hóa Trung Nguyên cùng vào Lĩnh Nam khi Sở Điêu
vương (tại vị 401-381) “Nam công Dương Việt”; (2) thời kì “50 vạn quân Tần”
vượt Ngũ Lĩnh và chiếm toàn vùng năm 214 trCN cùng với việc tổ chức quản
lý nhà nước Nam Việt kiểu phương Bắc của Triệu Đà; và (3) thời kì Hán Vũ
Đế thu phục Lĩnh Nam, bắt đầu ban hành các chính sách Hán hóa mạnh mẽ
(đưa dân Hán vào ở lẫn, chính sách đồng văn, thống nhất đo lường, đưa thủ
lĩnh người Việt làm quan đất Hán, chia để trị, di dân Việt vào vùng đất Hán
v.v.). Kết quả của quá trình này, ba trong số bốn tiểu vùng Lĩnh Nam đã Hán
hóa ở nhiều tầng mức khác nhau, duy chỉ có tiểu vùng Tây Lạc Việt nhờ vào
các điều kiện đặc thù không bị Hán hóa mà chỉ tiếp nhận văn hóa Hán ở tầng
mức nhất định.
Khi trở thành một bộ phận của Trung Hoa, vùng Lưỡng Quảng đã cùng với
vùng Mân-Đài (đất Phúc Kiến) cống hiến cho đất nước này phong cách văn
hóa Hoa Nam độc đáo với nhiều đặc trưng văn hóa Việt vùng Lĩnh Nam còn
lưu lại như tín ngưỡng thờ mẫu, chất bình đẳng trong quan hệ hôn nhân, các lễ
hội dân gian thuần chất Lĩnh Nam, phong tục cổ truyền v.v.. Ngày nay, người
ta vẫn dễ dàng nhìn thấy dấu ấn Việt cổ tại Hoa Nam trong nhiều lĩnh vực như
ẩm thực (phong cách Quảng Đông, Phúc Kiến), kịch nghệ (Việt kịch ở Quảng
Đông, Mân kịch ở Phúc Kiến), trường phái hội họa Lĩnh Nam (chủ yếu là
Lưỡng Quảng), tư duy thương mại hàng hải Hoa Nam (chủ yếu là các cộng
đồng Quảng Đông, Mân Nam, Khách Gia, Triều Châu, Hải Nam) v.v..
Tiểu kết chương 2
Ở chương 2 chúng tôi tiến hành khảo sát văn hóa Bách Việt vùng Lĩnh Nam
theo hệ thống các thành tố.
Trong văn hóa nhận thức, nổi bật là tư duy lưỡng phân, óc tổng hợp, các
thành tựu cơ bản của nhận thức tự nhiên và con người có điểm xuất phát từ nền
