Khi giờ liệm cụ Tuần chưa tới và người ta còn đang tấp nập chuẩn bị
mọi thứ thì đại diện ban điều hành sản xuất và chủ tịch Ủy ban nhân dân xã
ngồi quanh một cái bàn con. Người ta bàn rất nhiều việc và hiểu rõ rằng
chủ tịch Hoàng đang ở trong tình trạng khó xử.
Người ta hiểu rõ vì sao chủ tịch Hoàng luôn luôn lảng tránh những vấn
đề nóng bỏng của làng. Anh ngu ngơ quá chăng? Anh không có năng lực
trong việc lãnh đạo để lôi kéo dân làng chăng? Anh không muốn một sự rắc
rối đến với mình chăng? Hay anh mặc cảm mình còn trẻ tuổi đời, khó
hướng dẫn những con người từng trải đang nuôi khát vọng làm giàu đến
cháy bỏng và muốn hành động? Những giả thiết ấy có đúng cũng chỉ là một
phần bởi cái chính là anh cầu an. Thời bình vẫn có những kẻ cầu an. Họ
không muốn mất lòng hoặc va chạm đến ai cả. Họ hoặc lươn lẹo để che
chắn hoặc ngu ngơ giả câm giả điếc. Hoàng không muốn chức vụ chủ tịch
bị thổi phù chỉ vì cơn lốc của làng. Nhưng anh càng không muốn bị chửi
bới để nay mai trở về làm thần dân phải đeo mo mỗi khi vác cuốc ra đồng.
Lập trường không rõ ràng ấy làm cho ông chủ tịch chỉ như cái bóng đối với
bà con làng Thị.
Nhưng người ta không thể bàn luận việc làng lâu được trước một đám
tang. Dân chúng lục tục kéo đến. Họ không bao giờ coi mình là khách tới
chia buồn để chỉ sau khi liệm rồi mới được phép tới viếng. Họ thấy đau
thương mất mát này là của chính họ. Họ mang đến như một sự đóng góp,
người dăm cân gạo, người con gà, người cân miến, người tiền, người gói
mì chính, người hai chai rượu. Hai mẹ con Cúc mang tới cờ tang bằng vải
một chiều tám mươi xăng-ti-mét và một chiều hai mét. Cờ ấy viết bốn chữ
to tướng và viền chung quanh bằng hình ảnh các ông tiên, ông phật. Một
hàng chữ nhỏ xíu ở góc dưới chắc chắn là dịch từ những chữ Nho lớn lao
kia: "Tiên cảnh nhàn du". Một người khác cũng mang đến lá cờ tang như
vậy nhưng lại là hàng chữ "Tây phương cực lạc". Bác Nham, con người tốt
nết nhưng tính khí có lúc hơi gàn, lừ lừ từ ngoài tiến vào, tay nâng lá cờ
