hơi để xà xẻo có phải là tội không? Và điều này mới tệ hại, hô hào dân vào
tận Long An, Lâm Đồng lập vùng kinh tế mới hết sức tốn kém nhưng lại bỏ
hóa mười mẫu đồng Mè từ mấy năm nay có phải là trọng tội hay không?
Cô bé Cúc đã khơi đậy nỗi bất bình của tất cả người dân làng Thị.
Người ta không thèm nhìn nhau xem có ai giơ tay không nữa. Người ta ào
ạt đòi được trình bày ý nghĩ của mình. Người ta tố cáo những cán bộ à uôm
không làm tròn phận sự. Người ta đòi phải xem xét đội hình hợp tác xã toàn
xã để đưa về quy mô thôn như ngày xưa. Chúng tôi sẽ nộp thuế nhanh. Bà
con đồng thanh tuyên bố - Chúng tôi sẽ thực hiện đầy đủ các khoản nghĩa
vụ. Chúng tôi chỉ đòi làm ra của cải ấy. Người ta tố cáo một số cán bộ lãnh
đạo xã và hợp tác xã quy mô toàn xã đã dựa vào thế đông nhân khẩu gấp ba
của làng Cao mà coi làng Thị như cái trại của mình. Hợp tác xã quy mô
toàn xã đã đẩy tình trạng xáo canh ruộng đất gây nên những thua lỗ và
mang tính cục bộ. Cánh đồng Mạn Điền bên chùa Dền là đất làm giả ăn
thật, làng Cao đã lợi dụng sự ít ruộng của họ để được quyền canh tác.
Nhưng để xem ra khách quan và công bằng, họ nhận làm thêm mười mẫu
đồng Mè bên kia sông Bờ Hồng mà họ phải qua hết cánh đồng làng Thị
mới tới được. Làng Thị đồng ý. Thế là họ chỉ làm đất thục điền của cánh
đồng Mạn Điền còn mười mẫu đồng Mè làm được chăng hay chớ rồi bỏ
không. Bà con kêu dữ, xã bèn giao cho đoàn thanh niên lao động làm quỹ.
Đồng trũng. Cấy muộn. Vụ chiêm năm ngoái mất trắng. Lại bỏ không.
Năm vừa rồi anh Ưng con cụ Tuần xin được ba mẫu nói là cấy nhưng đã
giao cho dân làng Mè và lấy lộc, bị người ta tố cáo là phát canh thu tô.
Anh Ưng có dự họp. Anh trình bày với dân làng:
- Tôi không phát canh thu tô. Ai tố cáo tôi phải có chứng cứ. Mấy
người làng Mè cấy cánh ruộng ấy có đến thăm gia đình tôi nhưng không hề
mang thóc tới nộp sao lại gọi là phát canh thu tô?
Một bác nông dân đứng lên đốp luôn:
