- Cái Chanh nó nhặt được trong đống giấy lộn của thủ trưởng.
***
Cù Văn Hòn đi qua, thấy một đống giấy ở góc sân, dừng lại xem. Là người
hay sưu tầm tư liệu, anh thường tò mò lục lọi sách cũ trong rổ mấy bà đồng
nát ngồi ở hồ Thiền Quang.
Thỉnh thoảng mấy cô quét dọn cơ quan, thanh lý sách báo cũ để tống táng,
anh lục lọi giữ lại những thứ cần thiết: bức thư của nhà văn hóa có tên tuổi
gửi cho tòa soạn, bản thảo viết tay của các nhà thơ nhà văn quá cố, cái bìa
của tạp chí "Văn hiến" in cách đây gần năm mươi năm, tấm ảnh đen trắng
loang lổ… Hòn đưa chân khều khều, thấy mấy cuốn sách bìa cứng trồi ra,
bèn ngồi xuống, lục tìm tứ tung…
Một đống giấy hổ lốn, đủ các thứ bà rằn bà rí. Sách. Sách. Sách bìa cứng.
Sách bìa mềm. Báo to. Báo nhỏ. Báo trung ương. Báo địa phương. Tạp chí
dày. Tạp chí mỏng. Công văn. Thư từ. Bản thảo… Nhiều chiếc phong bì
còn dán nguyên, mối gặp nham nhở. Mối gặm xung quanh mép. Mối gặm
quá nửa. Mối gặm gần hết, chỉ còn lại một góc…
Phong bì nào cũng đề: "Kính gửi nhà văn hóa Quách Quyền Lực, tổng biên
tập báo "Văn hiến nghìn năm"…". Có phong bì lại đề cẩn thận: "Kính gửi
nhà nghiên cứu văn hóa Quách Quyền Lực, tổng biên tập "Văn hiến nghìn
năm", tổng thư ký Hội Văn hiến quốc gia"…". Lại nữa, có phong bì ghi dài
dòng: "Kính gửi anh Quách Quyền Lực, nhà văn, nhà lý luận phê bình văn
học nghệ thuật…". Những dòng chữ ngoài phong bì nào cũng trân trọng tôn
vinh Quách Quyền Lực…. ờ, thi sĩ Minh Hoàng viết to và đóng khung hai
chữ "Thư khẩn" ở một góc phong bì. Thư từ đời củ hỉ cù hì nào cách đây đã
gần mười năm - dưới chữ "thư khẩn" còn ghi rõ ngày tháng năm: "20-6-
1992", thế mà đến nay thư vẫn chưa được bóc ra.
Báo chí thì nhiều lắm. Có tờ báo đã rọc. Có tờ báo chưa rọc. Có nhiều tớ
báo tờ tạp chí còn cuộn tròn và dán kín. Lại có cả tạp chí tiếng Pháp tiếng
Anh tiếng Tàu tiếng Nga tiếng Nhật nằm chen chúc, ngổn ngang, bừa bãi.
Lại có cả báo tết năm Giáp Thìn, năm Tân Dậu, năm Quý Mùi… còn nằm
nguyên trong phong bì.
Sách nhiều vô kể. Sách to. Sách nhỏ. Sách dày. Sách mỏng. Đủ thể loại: