VÌ SAO CÁC QUỐC GIA THẤT BẠI: NGUỒN GỐC CỦA QUYỀN LỰC, THỊNH VƯỢNG VÀ NGHÈO ĐÓI - Trang 226

Ở châu Âu, các thể chế phong kiến nổi lên theo sau sự sụp đổ của nhà

nước tập quyền. Điều tương tự cũng xảy ra ở Ethiopia, dựa vào một hệ
thống gọi làgult, liên quan đến việc cấp đất của nhà vua. Thể chế này được
đề cập trong các bản viết tay thế kỷ 13, dù có thể có nguồn gốc sớm hơn.
Thuật ngữ gult xuất phát từ một từ trong ngôn ngữ Amharic (ngôn ngữ
chính của Ethiopia) có nghĩa là “người được phong thái ấp”. Nó cho thấy
rằng, để được cấp đất, người giữ gult phải cung cấp dịch vụ cho nhà vua,
đặc biệt là dịch vụ quân sự. Đổi lại, người giữ gult có quyền chiếm đoạt
cống vật từ những người canh tác trên đất. Nhiều nguồn tư liệu lịch sử cho
thấy rằng người giữ gult chiếm đoạt từ một nửa đến 3/4 sản lượng nông
nghiệp của nông dân. Hệ thống này phát triển độc lập và có những điểm
tương đồng rõ rệt với hệ thống phong kiến châu Âu, nhưng xem ra còn có
tính chiếm đoạt nhiều hơn. Vào thời điểm cao trào của chủ nghĩa phong
kiến ở Anh, nông nô đứng trước sự chiếm đoạt đỡ dã man hơn và mất
khoảng một nửa sản lượng cho các lãnh chúa dưới hình thức này hay hình
thức khác.

Nhưng Ethiopia không đại diện cho châu Phi. Ở những nơi khác, chế

độ nô lệ không được thay thế bằng chế độ nông nô; chế độ nô lệ châu Phi
và các thể chế nâng đỡ nó vẫn tiếp tục tồn tại qua nhiều thế kỷ. Thậm chí lộ
trình cuối cùng của Ethiopia cũng rất khác. Sau thế kỷ thứ 7, Ethiopia vẫn
bị cô lập sau các rặng núi Đông Phi và tách biệt với những quá trình ảnh
hưởng đến đường lối thể chế của châu Âu như sự nổi lên của các thành phố
độc lập, sự giới hạn quyền lực triều đình mới manh nha và sự mở rộng hoạt
động thương mại Đại Tây Dương sau khi khám phá ra châu Mỹ. Vì thế,
phiên bản của các thể chế chuyên chế ở Ethiopia nhìn chung vẫn không bị
thách thức. Lục địa châu Phi sau này tương tác với với châu Âu và châu Á
theo một cách rất khác. Đông Phi trở thành nơi cung cấp nô lệ chính cho
thế giới Ảrập, trong khi Tây và Trung Phi được lôi kéo vào nền kinh tế thế
giới như những nguồn cung cấp nô lệ trong thời kỳ mở mang kinh tế của
châu Âu gắn liền với hoạt động thương mại Đại Tây Dương. Cách thức
hoạt động thương mại Đại Tây Dương dẫn đến các lộ trình phân hóa sâu

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.