chẳng hạn như Sierra Leone - tỷ lệ ngân sách nhà nước so với quy mô của
nền kinh tế thậm chí còn thấp hơn nhiều nếu không có viện trợ nước ngoài.
Nhưng sự gia tăng quy mô nhà nước chỉ là một phần của quá trình tập
trung hóa chính trị. Quan trọng hơn là phương thức điều hành nhà nước và
hành vi của những người kiểm soát và làm việc trong nhà nước. Việc xây
dựng các thể chế nhà nước ở Anh đã có từ thời Trung cổ, nhưng như ta đã
thấy, các vua Henry VII và Henry VIII đã dứt khoát thực hiện những biện
pháp hướng tới tập trung hóa chính trị và xây dựng nhà nước hiện đại. Thế
nhưng nhà nước thời ấy vẫn còn khác xa với hình thức hiện đại nổi lên từ
sau năm 1688. Ví dụ, nhiều người được bổ nhiệm dựa trên cơ sở chính trị,
chứ không do công trạng hay tài năng, và nhà nước vẫn có năng lực thu
thuế rất hạn chế.
Sau năm 1688, Quốc hội bắt đầu cải thiện khả năng huy động nguồn
thu ngân sách thông qua thuế khóa, một diễn biến được minh họa qua bộ
máy công chức thu thuế hàng hóa nội địa mở rộng nhanh chóng từ 1.211
người vào năm 1690 lên 4.800 người vào năm 1780. Đội ngũ thanh tra thuế
gián thu nội địa được bố trí trên khắp đất nước, được theo dõi bởi các giám
sát viên thực hiện các chuyến thanh tra để đo lường và kiểm tra số lượng
bánh mì, bia cùng các hàng hóa khác phải chịu thuế gián thu nội địa. Mức
độ của hoạt động này được minh họa qua việc xây dựng lại các chuyến
công tác của giám sát viên George Cowperthwaite do sử gia John Brewer
thực hiện. Từ ngày 12/6 đến 5/7/1710, Cowperthwaite đã đi qua 290 dặm ở
quận Richmond thành phố Yorshire. Trong khoảng thời gian này, ông đã
đến 263 nhà cung cấp lương thực thực phẩm, 71 nhà sản xuất/bán mạch
nha, 20 nhà bán nến và một nhà ủ bia. Tổng cộng, ông thực hiện 81 phép
kiểm đếm sản lượng và kiểm tra công việc của 9 nhân viên thu thuế khác
nhau làm việc dưới quyền ông. Tám năm sau, chúng ta lại thấy ông làm
công việc cần mẫn tương tự, nhưng ở Wakefield, một quận khác của thành
phố Yorkshire. Ở Wakefield, bình quân mỗi ngày ông đi qua hơn 19 dặm
đường và làm việc 6 ngày mỗi tuần, kiểm tra bốn hay năm cơ sở. Được
